Rudolf Escher (1912-1980) studeerde vanaf 1931 aan het toenmalige Toonkunst Conservatoriumin Rotterdam. Hij studeerde er piano en compositie bij Willem Pijper. Escher debuteerde als componist in 1935 met zijn Eerste Pianosonate. Bij het bombardement van Rotterdam op 14 mei 1940 ging zijn woning en zijn jeugdwerken verloren. Met Musique pour l'esprit en deuil (Muziek voor een rouwende geest) pakte hij de draad weer op. Het werk kreeg in 1946 de Muziekprijs van de gemeente Amsterdam en in 1977 ontving Escher de Johan Wagenaar prijs voor zijn gehele oeuvre.

Rudolf Escher

Musique pour l'esprit en deuil, 1941/43

Rotterdams Philharmonisch Orkest olv. Hans Vonk

NTR opn. 19 maart 1999

Biografie

Calliope Tsoupaki (1963) is een Nederlands-Griekse componiste. Ze werd geboren in Piraeus, Griekenland, en woont en werkt al meer dan twee decennia hoofdzakelijk in Amsterdam. Van 1988 tot 1992 studeerde ze compositie bij Louis Andriessen en elektronischemuziek bij Gilius van Bergeijk aan het Koninklijk Conservatoriumin Den Haag, waar zij nu zelf compositie doceert.

Componeerstijl

Haar muziek doet tijdloos aan. Ze streeft ernaar de essentie zo eenvoudig en helder mogelijk uit te drukken en gebruikt in haar composities elementen uit oude én hedendaagse muziek en de muziek van Griekenland en het Midden Oosten. Ze combineert dat vakkundig tot een volkomen eigen muzikaal idioom.

Haarwerk wordt wereldwijd uitgevoerd door gerenommeerde ensembles/orkesten.

Matthijs Vermeulen (Helmond 8 februari 1888 - Laren 26 juli 1967) was bij leven al een omstreden componist. Zijn visionaire muziek sloeg niet aan bij de machtige dirigent Willem Mengelberg. Teleurgesteld vestigde Vermeulen zich in 1921 in Frankrijk, waar hij met journalistiek werk in zijn onderhoud voorzag. Zijn oeuvre omvat onder meer 7 hemelbestormende  symfonieën die door hun complexiteit echter zelden worden uitgevoerd. Toch is zijn muziek eerder expressionistisch dan modernistisch. Vermeulen stierf na een slopende ziekte op 79-jarige leeftijd in het Gooise Laren.

La Veille

La Veille schreef Vermeulen in 1917 voor mezzosopraan en piano. In 1932 maakte hij een ingrijpende nieuwe versie voor mezzosopraan en orkest. De tekst is afkomstig uit het prozagedicht van François Porché – een fragment uit diens Le Poème de la Tranchée, gepubliceerd in Le Figaro van 19november 1916.

De handeling van La Veille speelt zich af in een stad, of in een stadje, of een dorp dicht bij het begin van de nacht, ergens in Frankrijk, of ergens overal. Het is oorlog, heel ver weg, misschien dichtbij, maar de dingen weten dat niet; hier hangt overal stilte en rust. Een vrouw sloot juist de luiken van een kamer waar een kind al sluimert. Zij kan de dochter zijn, de bruid, de zuster, de moeder van iemand daarginds waar het oorlog is. Een der miljoenen vrouwen als Antigone, geboren voor de liefde, niet voor de haat, die 's avonds mijmeren over hoe goed alles was en zou kunnen zijn, over al het schrikbarende dat er achter deze vredigheid verscholen ligt en om haar heen rondwaart, in gedachten die zij niet kan afschudden, die haar allengs overmeesteren en vervaard maken. Misschien zal het uur straks slaan voor iemand die haar lief is. Haar weerloos medelijden wordt bidden, zacht, luid en luider. Met alle dingen die reeds schijnen te bidden, bidt zij voor de mensen. 

Reinbert de Leeuw leek met het grootse orkestwerk Abschied in 1974 het componeren vaarwel te zeggen, daarna componeerde hij slechts mondjesmaat. 

In 2013 presenteerde De Leeuw onverwacht opnieuw een uitgebreid werk voor orkest: Der Nächtliche Wanderer, dat in 2013 in The Londense Proms in première ging. In 2014 was het in de NTR ZaterdagMatinee te horen en de reacties waren ook hier uitzinnig. 

De Leeuw vond inspiratie in Hölderins gedicht: Der Nächtliche Wanderer. Een onheilspellende nacht waarin de uil op jacht gaat naar zijn prooi. 

Der nächtliche Wanderer

Hu!der Kauz! wie er heult,

Wiesein Furchtgeschrei krächt.

Erwürgen- ha! du hungerst nach erwürgtem Aas,

Dunaher Würger, komme, komme.

Sieh!er lauscht, schnaubend Tod -

Ringsumschnarchet der Hauf,

Des Mordes Hauf, er hörts, er hörts, im Traume hört' ers,

Ich irre, Würger, schlafe, schlafe.

De Leeuw gebruikte naast de symfonische bezetting ook een zg. 'Fernorchester' en voegde een accordeon toe en ook klinken er opgenomen geluiden, onder meer van nachtelijk geblaf van honden en wordt het gedicht letterlijk voorgelezen.

Beluister het interview van Hans Haffmans met Willem Jeths.

MORPHIC WAVES

Morphic Waves werd geschreven in opdracht van het Nederlands Philharmonisch Orkest, waar hij gedurende het seizoen 2015/16 'Composer in residence was. Roukens had het idee en stuk te schrijven dat uitsluitend bestond uit texturen opgebouwd uit repeterende noten. Een benadering die hij afzwakte omdat ook het intuïtieve voor hem evenzeer belangrijk is. Leidend werd het idee van in elkaar overvloeiende lagen van repeterende noten, die door hun dynamische beweeglijkheid het idee oproepen van een voortdurende golfbeweging. Het resultaat is een eendelige symfonie die onmiskenbaar het Roukens DNA bevat.

BIOGRAFIE

Joey Roukens (Schiedam, 28 maart 1982) is een Nederlands componist.

Roukens studeerde compositie aan het Rotterdams Conservatorium bij Klaas de Vries en psychologie aan deUniversiteit Leiden. Verder had hij pianoles bij Ton Hartsuiker.

Zijn idioom wordt gekenmerkt door een directheid en een hoge mate van eclecticisme: in veel van zijn compositiesstreeft Roukens naar een natuurlijk samengaan van elementen uit de meest diverse stijlen, genres en expressievormen. Daarbij is de componist niet wars van het gebruik van diatonische, drieklank-gebaseerde harmonieën, ee nregelmatige ritmische puls, referenties aan populaire muziek, het 'stelen' uit de muzikale erfenis van het verleden en een banale wending op zijn tijd. 

Leo Samama geniet bekendheid als musicoloog en kenner van de Nederlandse muziek in de 20^ste eeuw en als auteur van  een reeks boeken over Nederlandse muziek. Maar Samama componeert al sinds zijn jeugd, veelal in opdracht. 

Willem Jeths werd getroffen door het derde deel uit zijn Clarinet Quintet.

Gecomponeerd op verzoek van Internationaal Festival Joodse Muziek Kunst, ter gelegenheid van het vijftig jarige bestaan van de Staat Israël. 

Het Joodse motief dat in verschillende gedaantes opduikt is ontleend aan een heilig gezang uit het Chazzanoet, een synagonaal zangboek dat Hans Bloemendal, hoofdcantor van de Portugese  Synagoge  van Amsterdam samenstelde. Het lied in kwestie is ‘Ki Hu L’waddô van A. Katz.

Als componist gebruikt Samama geen vaste methode of systeem. Zoals hij zelf zegt 'Het is zoals een proces van improviseren achter de piano, veel componeren in het hoofd en diep nadenken over het gewenste  eindresultaat'. Hij componeert muziek die een logisch onderdeel is van wat hij zelf is of wie hij wil zijn. In een interview noemt hij dat symbolisch 'de verschillende jassen’ die hij kan aantrekken. In zijn klarinetkwintet trekt hij bijvoorbeeld een‘joodse jas’ aan.

Samama componeert veelal in opdracht in uiteenlopende genres van kamermuziek tot concerten, van liederen tot koorwerken. In juli vorig jaar publiceerde hij zijn meest recente werk, het opus 89 – Ubuntu voor  (mezzo)sopraan, fluit en piano.

Onlangs werd  op Etcetera een dubbel CD uitgebracht met zijn kamermuziek van de laatste 20 jaar.