Marja Bosma is conservator van het Centraal Museum en werkte mee aan een boek over kunstenaar Pyke Koch.

Pyke Koch neemt een bijzondere plek in binnen de Nederlandse kunstgeschiedenis. Als autodidact ontwikkelde hij zich verbluffend snel en in de jaren dertig was zijn naam definitief gevestigd als een van de meest vooraanstaande kunstenaars in Nederland. In dit boek gaan vier auteurs in op de wereld van Pyke Koch: zijn werk en zijn leven in de context van zijn tijd. Kleinzoon Andreas Koch herinnert zich zijn grootvader als een man met een haarscherpe esthetische blik. Kunsthistoricus Roman Koot gaat in op het vroege werk en beschrijft het culturele wereldje van schrijvers, dichters en schilders waarin Koch zich bewoog. Universitair hoofddocent Mieke Rijnders behandelt Kochs belangstelling voor het fascisme tegen de achtergrond van de algemenen politieke onvrede die in de jaren dertig heerste. Marja Bosma, conservator van het Centraal Museum, exploreert Kochs drijfveren en zijn diepe verlangen naar een ideale kunst.

Het Arosa Trio bestaat uit Frederieke Saeijs (viool), Maja Bogdanović (cello) en Nino Gvetadze (piano). Het Arosa Trio noemde zich naar de peetoom van Debussy, kunstverzamelaar Arosa. Maar het trio beperkt zich zeker niet tot impressionistische werken. Sinds 2009 speelt het ensemble een breed repertoire en is het regelmatig te horen op Radio 4.

In de aflevering van maandag zei Siegfried Woldhek dat van zodra je echt naar de dingen begint te kijken, met je ogen en dus niet met je verstand, je dan dingen te zien krijgt die je nooit zou kunnen bedenken. Je moet altijd goed opletten als mensen wiens werk je bewondert aan het woord zijn. Vaak bevatten dat soort zinnen een sleutel die je hele wereld op zijn kop kunnen zetten. 

Ik probeer het de hele dag, kijken zonder mijn verstand te gebruiken. Kleurvlakken zien, lijnen, de weerspiegeling van de bomen in de vijver van het Vondelpark, de rimpels die de eenden maken in het water. Voor een schrijver is het extra moeilijk want van zodra je de dingen gaat benoemen, ben je eigenlijk niet meer met je ogen maar met je verstand aan het kijken, en benoemen is net wat schrijvers de hele tijd doen. Ik weet nog dat we als kind door het museum werden rondgeleid en we daar van sommige werken moesten zeggen wat we zagen. Die vraag vond ik ongelofelijk banaal en vervelend. Het was toch duidelijk? Het schilderij hing daar toch?

En toch geloof ik dat die oefening erg belangrijk was. Want de andere kinderen noemden zoveel dingen op die ik zelf niet gezien had. En van zodra je iets benoemt, kan je bijna niet meer naar iets kijken zonder dat benoemde te zien. Als ik zeg 'vijver' terwijl ik naar de vijver zit te kijken, dan zie ik dus een vijver.  Kijken zonder te benoemen, word je daar dan een betere schrijver van? Ik geloof van wel.

De puberteit is een periode van grote onzekerheid. Over je plek in de groep, over je alsmaar groeiende lichaam, over die verwarrende seksuele gevoelens. Waar jongeren van nu hun onzekerheden ongeremd delen op social media, hielden pubers voorheen hun persoonlijke verhalen diep verborgen. In dagboeken. Monica Soeting en Nina Wijsbek lazen de talloze dagboeken die zijn samengebracht in de collectie van het Nederlands Dagboekarchief. Dit resulteerde tot het boek: De Puberdagboeken. Ze selecteerden de mooiste stukken van tieners van vroeger en nu, die schrijven over school, ouders, vrienden en vriendinnen, seks en toekomstverwachtingen. Openhartig, ontroerend, soms hilarisch en vooral heel erg herkenbaar. Rob van Essen schreef het voorwoord.

Martin Oei (1996) is een jonge pianist die zowel op moderne vleugels als op historische instrumenten optreedt. Hij is gefascineerd door fortepiano’s en Franse vleugels van het merk Erard. Op zijn negende begon hij met piano spelen, een jaar later nam de Young Musicians Academy van Fontys Conservatorium hem aan. Oei won diverse prijzen (o.a. Prinses Christina Concours, Jong Muziektalent Nederland, Young Pianist Foundation, Steinway & Sons).Op zijn zestiende gaf Oei een solo recital in het Concertgebouw: de wereldpremière van de reconstructie van Beethovens Fantasiesonate in D door Cees Nieuwenhuizen. De tweede CD van Oei met deze fantasiesonate was diverse malen te horen op BBC 3 en Radio 4.

Ik tik rustig verder na de speurtocht van gisteren en het lukt me om een zesde gedicht aan de cyclus toe te voegen, waarin ik op zoek ga naar de oorsprong van mijn Maria-fascinatie. Het eerste kapelletje dat ik me uit mijn kindertijd herinner is een Onze Lieve Vrouw van Vrede bij ons om de hoek in De Pinte, waar ik vandaan kom. Op die plek was vroeger een beukkapel, maar die werd in achttienhonderd-en-zoveel vervangen door een stenen kapel, die er nu nog staat.

Ik weet nog dat ik Maria toen al een mysterieus figuur vond, zo achter tralies in het kaarslicht. Ik begreep nooit goed waarom die tralies tussen Maria en de mensen moest staan. Nu zal je wel zeggen: dat is voor de veiligheid, maar wiens veiligheid bedoelen we dan? Hoezo moet Maria beschermd worden, zij is toch zelf de beschermheilige?

Ter ere van de 1000e aflevering van Opium hebben wij ruim 30 Russische kozakken te gast! Natuurlijk traditioneel begeleid door balalaika's. 

Het Don KosakenChor Rusland is een graag geziene gast op de internationale concertpodia. De nieuw​e​ tournee ​'​A Russian Serenad​e'​ brengt de bezoeker in Russische romantische sferen. De 20 ​​professionele ​vocalisten ​zijn veelal verbonden aan de grote operahuizen in Rusland​. ​De bezielende uitvoering van​ Liturgische gezangen en ​Volksliederen ​doet bij velen de harten sneller kloppen. De combinatie van de zang, begeleid door authentieke Russische volksinstrumenten, de kostuums, het decor en de interactie met het publiek staat garant voor een meeslepende muzikale ‘Serenade’. ​H​et 6 koppige Instrumental Soloists Ensemble ‘Philarmonia’ bespeelt​ authentieke Russische volksinstrumenten​.​ In A Russian Serenade worden Russisch-orthodoxe gezangen en schitterende ballades afgewisseld met bekende en –in het Westen– nog onbekende liederen uit Rusland. Het koor en de instrumentalisten staan onder de bezielende leiding van de Nederlandse dirigent Marcel 'Nicolajevich' Verhoeff, hij is onderscheiden met de RusPrix Award.

Pieter Waterdrinker, (Haarlem, 1961), is een Nederlandse schrijver en journalistWaterdrinker is geboren als Pieter Arie Johannes van der Sloot, Waterdrinker is de achternaam van zijn moeder die hij later officieel aannam.Waterdrinker groeide op in een familiehotel in Zandvoort. Hij studeerde Russisch, Frans en Nederlands Recht aan de Universiteit van Amsterdam, woonde daarna lange tijd op de Canarische Eilanden en werkte als journalist voor onder meer De Telegraaf, de VPRO en Vrij Nederland. In 1996 vestigde de auteur zich in Rusland, waar hij in hoog tempo onder de achternaam van zijn moeder zijn boeken begon te publiceren die opvielen door de on-Nederlandse thematiek en toon.Waterdrinker woont al twintig jaar samen met de Russische filologe en kookboekenschrijfster Julia Klotchkova, afwisselend in Moskou en Sint-Petersburg.Op 7 november verscheen Tsjaikovskistraat 40, de nieuwe roman van Pieter Waterdrinker. Lees bij ons alvast een fragment uit het eerste hoofdstuk!In Waterdrinkers nieuwste, sterk autobiografische roman Tsjaikovskistraat 40 neemt hij de lezer mee op een duizelingwekkende reis door de Russische geschiedenis en door zijn eigen leven. Vertrekpunt is zijn huis in Sint-Petersburg, waar de auteur woont met zijn vrouw en drie poezen, midden in de buurt die honderd jaar geleden het epicentrum was van de Russische revolutie van 1917. Behalve een kroniek over deze periode, die de loop van de Europese geschiedenis van de twintigste eeuw ingrijpend zou bepalen, is de roman een verslag van het onwaarschijnlijk avontuurlijke leven van de auteur, die de afgelopen kwarteeuw in de Sovjet-Unie en Rusland doorbracht. In de handen van meesterverteller Waterdrinker wordt dit een rit op een literaire achtbaan. Een roman van een aangrijpende schoonheid, een ode aan de gespleten ziel van Rusland en de eeuwige interne strijd die dat oplevert. Groots ook in de wijze waarop Waterdrinker zijn eigen worsteling beschrijft met het leven, zijn schrijverschap, de liefde.

In de eerste 24 uur schreef ik 5 gedichten. Of het goede gedichten zijn weet ik niet maar ik ben voldaan omdat ik zo goed heb doorgewerkt.

Het is best fris in de torenkamer en tussen de ramen giert de wind door de kieren naar binnen. Daarom ga ik de stad in op zoek naar Mariabeelden. Het regent. De schuilkerk vind ik te duur om naar binnen te gaan. Verder is er een mariabeeld in de vitrine van Argentijns steakhouse Amigo's op de Rozengracht. Het beeld draagt een Hawaiaans bloemensnoer om haar hals. De OLV-kerk om de hoek op de Keizersgracht is dicht. Ik ben te laat voor de viering. Op een bord lees ik dat er verschillende gemeenschappen samenkomen om te bidden. Surinaamse, Italiaanse, Syrisch-Orthodoxe. Maria is internationaal en daar ben ik blij mee. 

Helemaal doorweekt ben ik en ik voel me een beetje misselijk, ik denk dat ik moet wennen aan het Amsterdamse eten. Een broodje nieuwe haring helpt niet. Ik mis thuis. Op internet vind ik dat er een Antwerps Caffenation-filiaal in Amsterdam is, achter het Vondelpark. Daar trek ik heen, al voel ik me wel een sul. Ik heb een beetje troost nodig. Eens binnen in de Caffénation, lacht een Mariabeeld uit 1904 me tegemoet.

Siegfried Woldhek (1951) legt zijn ideeën vast in tekeningen en organisatievormen. Na zijn biologiestudie werkte hij voor Vogelbescherming, eerst als bioloog en later als directeur (1985-1990). Van 1990-1998 was hij directeur van het WWF Nederland en tot 2002 directeur van het Action Network van het internationale WWF. In de periode 2002 - 2011 startte en leidde hij de internet organisatie NABUUR.com.Woldhek is bekend van de vele psychologische portretten die hij sinds 1976 tekent voor onder meer Vrij Nederland (literaire portretten) en NRC (politieke prenten, sporters).

Zijn boek 'Siegfried Woldhek: Zie zo - tekeningen enz.' komt nu uit. Een groot overzichtswerk met 350 (!) afbeeldingen en bijdragen van Kees van Kooten, Peter Vandermeersch, Eddy de Jongh, Carel Peeters en Jean-Pierre Geelen.

Het Olga Vocal Ensemble is een fris Nederlands ensemble met internationale wortels, bestaande uit vijf mannelijke zangers. Olga werd in 2012 opgericht aan het Utrechts Conservatorium. Bjarni Guðmundsson zingt eerste tenor, Jonathan Ploeg tweede tenor, Gulian van Nierop neemt de baritonpartij voor zijn rekening. Pétur Oddbergur Heimisson zingt eerste bas en Philip Barkhudarov zingt de allerlaagste noten. Alle vijf de leden zijn studenten van Jón Þorsteinsson in Utrecht.

Met hun nieuwe concert 'It's a woman's world' eren ze iconische vrouwelijke muzikanten door de eeuwen heen. Zo spelen ze muziek van onder andere Nina Simone en Hildegard von Bingen.

Kunstenaar Claudy Jongstra tovert in 2018 het Suikerunieterrein om tot haar Waste NO Waste Factory. Het project borduurt voort op haar culturele non-profitorganisatie Farm of the World, waarmee ze onderzoek doet naar hoe mogelijkheden van het platteland een bijdrage kunnen leveren aan een inclusieve, duurzame en vitale samenleving. Claudy Jongstra is het tegenovergestelde idee van de romantische kunstenaar, eenzaam opgesloten in haar atelier, wachtend op inspiratie. Ze treedt de wereld tegemoet en gebruikt haar creativiteit en kunst om maatschappelijke veranderingen teweeg te brengen in de wereld.

Once upon a midnight dreary, while I pondered, weak and weary,

Over many a quaint and curious volume of forgotten lore—

    While I nodded, nearly napping, suddenly there came a tapping,

Vogels, vogels, vogels. Ik had er even genoeg van en besloot gisteravond, vlak voor middernacht mijn motor aan te trappen en naar huis te sturen.

Even geen zee van PVC, geen reporters op safari, geen radicale denkers en ridicule doeners. Vier dagen en vier nachten leven in de publieke radioruimte van Nederland had mij erg mat en moe gemaakt.

In de Torenkamer was het de hele week nogal fris. Thuis had ik een kachel waar ik naar hartelust houten pallets in kon verbranden. Het was al laat, maar ik besloot toch om het vuur nog even hoog op te stoken. Lampenolie, karton en hout. In gedachten zag ik de vlammen al dansend tegen de wanden van mijn Spaanse houtkacheltje. De temperatuur kan nu ieder moment gaan stijgen.

As of some one gently rapping, rapping at my chamber door.

“’Tis some visitor,” I muttered, “tapping at my chamber door—

            Only this and nothing more.”

Ik werd wakker van een tik. Of was het een schuif? Iets tikte en schoof. En wat was het nog steeds akelig koud in huis. Ik probeerde zo stil mogelijk op te staan. Halverwege de kamer stopte ik om de herkomst van het geluid te vinden. Maar het bleef stil.

Ah, distinctly I remember it was in the bleak December;

And each separate dying ember wrought its ghost upon the floor.

Ik opende mijn kachel, een bovenlader. Een dikke grijze rookwolk vloog op. Binnen in de kachel was het koud en nat. Daar snapte ik niets van, want op de schoorsteen, boven op het dak van mijn huis, had ik ooit zelf een kapje geplaatst dat de regen ervan moest weerhouden door te dringen tot mijn droge, warme nestje.

    Eagerly I wished the morrow;—vainly I had sought to borrow

    From my books surcease of sorrow—sorrow for the lost Lenore—

For the rare and radiant maiden whom the angels name Lenore—

            Nameless here for evermore.

Lampenolie, karton en hout. Ik heb me nooit verdiept in het maken van vuur binnenshuis. Dat was tot nu toe nooit nodig geweest.

Back into the chamber turning, all my soul within me burning,

Soon again I heard a tapping somewhat louder than before.

Deze keer leek het vuur aan te slaan. Het flesje lampenolie was nu helemaal leeg. Bij het neerlaten van het stalen deksel zag ik nog net hoe de vlammen in vol enthousiasme over elkaar heen stormden, richting het gitzwarte trekgat. Ik knikte zelfgenoegzaam, ik had brand gemaakt.

    “Surely,” said I, “surely that is something at my window lattice;

      Let me see, then, what thereat is, and this mystery explore—

Let my heart be still a moment and this mystery explore;—

            ’Tis the wind and nothing more!”

Maar het schuiven werd krassen, een intens en ongelijk geluid. Het kwam vanuit de schoorsteenpijp. Een plof klonk, gevolgd door een roetwolk die zich door de kleine openingetjes van asla en luchtkanaal naar buiten perste.

Open here I flung the shutter, when, with many a flirt and flutter,

In there stepped a stately Raven of the saintly days of yore;

Ik lichtte de klep en zag dat het vuur wederom gedoofd was. Ik besloot het interieur nog aan een laatste inspectie te onderwerpen. Nu voornamelijk uit veiligheidsoverweging. Er was iets mis met het rookkanaal, dat was zeker, en ik wilde niet dat de vlammen mij vannacht uit mijn slaap zouden likken.

Het zicht naar binnen werd geblokkeerd. Iets met witte vlekjes. Vlekjes op iets zachts. Langzaam liet ik mijn hand afzakken de duisternis in. Ik voelde een vleugel. Een vleugel en een levenloos warm pluizig lichaampje.

 Met in mijn ene hand wat vlekjes en veertjes begon ik met mijn andere hand te bladeren in de grote Nederlandsche Vogelen van Nozeman & Sepp. Mijn hart stokte op pagina 84: Sturnus et Cinclus, Spreeuw en Waterspreeuw.

Je kan de Torenkamer wel willen verlaten, maar de Torenkamer verlaat jou nooit.

(Uit The Raven van Edgar Allan Poe)

Het Dudok Kwartet studeerde in juni 2013 met de hoogste onderscheidingen af aan de Nederlandse Strijkkwartet Academie. Mede door hun successen op internationale concoursen wordt het kwartet erkend als een van de meest veelbelovende jonge strijkkwartetten van Europa. Hoogtepunten van het seizoen 2015/2016 waren onder andere optredens in het Concertgebouw in Amsterdam en het Konzerthaus in Wenen en de première van een nieuwe opera van Kaaija Saariaho in samenwerking met De Nationale Opera, met Philippe Jaroussky in een van de hoofdrollen.
Onlangs speelden ze Mendelssohns zesde strijkkwartet in het Concertgebouw. Het Dudok Kwartet is internationaal geroemd om z'n warme, rijke klank.