De Nederlandse Bachvereniging viert dit jaar Kerst met Monteverdi’s jubelende Mariavespers uit 1610. Volgens Monteverdi was dit in aanleg religieuze werk ook geschikt voor ‘kapellen of prinselijke vertrekken’. Het is koninklijke muziek en misschien wel het belangrijkste liturgische werk uit de zeventiende eeuw. De bonte verzameling contrasterende composities doet recht aan de ondertitel van het werk: Mis voor de Meest Heilige Maagd. Dit muzikale vuurwerk wordt opgestookt door Andrew Parrot, Monteverdi-specialist bij uitstek.

Edo de Waart leidt in dit concert het Radio Filharmonisch Orkest in Mahlers Zevende symfonie, een machtig brok muziek van ruim 80 minuten. Mahler zelf zei erover: “Het is mijn beste werk en heeft een opgewekt karakter”. Met een enorm orkest, voorzien van bijzondere instrumenten als de tenorhoorn, mandoline, gitaar, gong, tamboerijn en koebellen, dompelt hij de luisteraar onder in zijn ‘Lied van de Nacht’.

Violist Ning Feng is internationaal vermaard om zijn lyrische klank en virtuositeit. Het was een lang gekoesterde wens van Amsterdam Sinfonietta met hem samen te werken. Feng bespeelt een Stradivarius uit 1721, waarmee hij soleert in Il Vitalino Raddoppiato van Hans Werner Henze. Het is de modernistische Henze zoals je hem nog nooit gehoord hebt, in een virtuoze barokstijl. Hij schreef een spetterende bewerking voor viool en kamerorkest van de Chaconne van Bachs tijdgenoot Tomaso Vitali – een must voor alle grote violisten. Jascha Heifetz speelde de compositie bij zijn debuut in Carnegie Hall, David Oistrach op zijn eindexamen. Na de pauze klinkt de bekendste variatiereeks van Bach, in een bewerking voor strijkorkest van de beroemde violist Dmitry Sitkovetsky.

Twee concertmeesters, twee eerste violisten, twee altisten en twee cellisten uit het Radio Filharmonisch Orkest sloegen in 2016 de handen ineen en vormen sindsdien het enige vaste strijkoctet van Nederland. Zo’n mooie bezetting dat diverse componisten er speciaal muziek voor schreven, zoals Felix Mendelssohn. Zijn octet, geschreven toen Felix 16 was, is een soort vioolconcert in kleine bezetting, met een vanzelfsprekende glansrol voor de eerste viool. Over de strijkersklanken hangt een bijna feeërieke waas. En het maakt gelukkig. Altviolist Frank Brakkee zegt erover: ‘Van de muziek van Mendelssohn voel je je tien jaar jonger. Het heeft jeugdige frisheid, vol energie, opwinding en mooie melodieën. Dat doet Mendelssohn heel knap. Als je even neerslachtig bent, luister naar Mendelssohn en je kunt er weer tegen.’

Le festin de l’araignée, de feestmaaltijd van de spin, wat gaat daarachter schuil? Het is het hoogtepunt van Roussels impressionistische periode: kleurrijke muziek in de stijl van Debussy en Ravel, impressies van een spin in zijn web, zijn prooien en vijanden, een allegorie van ons eigen leven. Hoofdmenu is Sibelius’ Eerste Symfonie, nog in lekkere Tsjaikovski-stijl en tegelijkertijd het startpunt van een reeks uiterst succesvolle Finse symfonieën: vet koper, dromerige strijkers en woeste natuurevocaties. De opening, met zijn weemoedige maar ook dreigende klarinetsolo, zou het uitstekend doen als filmmuziek van The Godfather.