Koninklijk Concertgebouworkest
Het Koninklijk Concertgebouworkest brengt vanavond twee symfonische klassiekers: de Symfonie nr. 40 van Mozart en de Vierde van Brahms. 'Groots en meeslepend' noemde NRC Handelsblad de uitvoering van Brahms' Eerste door het Concertgebouworkest in november 2017. Dat belooft wat voor de Vierde symfonie, die door sommigen Brahms' 'magnum opus' wordt genoemd!

Mozart
Voorafgaand aan Brahms' Vierde symfonie is het woord aan Wolfgang Amadeus Mozart, over wie Brahms vol lof sprak trouwens. Mozarts turbulente Symfonie nr. 40 wordt vaak pre-romantisch genoemd vanwege haar expressieve, persoonlijke muzikale taal en ongebruikelijke mineurtoonsoort. Maar het effect is voor iedereen verschillend: volgens Robert Schumann is het een werk van 'Griekse lichtheid en elegantie', een ander hoort vooral tragiek.

Mahlers Zevende symfonie
Het Concertgebouworkest vervolgt zijn succesvolle Mahler-reeks met de Zevende symfonie. Bijna 110 jaar geleden, in oktober 1909, was het Gustav Mahler zelf die het Concertgebouworkest in de Nederlandse première van zijn Zevende leidde. Hoe zullen de concertbezoekers in de Grote Zaal hebben gereageerd op dit caleidoscopische en grillige werk met zijn nachtelijke sfeer, zijn afwijkende instrumenten als mandoline en gitaar en zijn bonte finale?

Voor het eerst in bijna 35 jaar leidt eredirigent Bernard Haitink het Concertgebouworkest in Bruckners Zesde symfonie. De componist zelf noemde het werk 'die keckste' (de brutaalste) onder zijn symfonieën. Meer dan in zijn andere symfonieën ligt de nadruk op dynamiek en ritme, in plaats van op de monumentale constructie. Bij de première onder leiding van Gustav Mahler, drie jaar na Bruckners dood, liet de Zesde haar toehoorders in verwarring achter. Nog steeds wordt ze niet vaak uitgevoerd. Dat moet een vergissing zijn, want het is een meesterlijke symfonie waarin veel wijsheid over het menselijk bestaan doorklinkt - ze kreeg niet voor niets de bijnaam 'De filosoof' - en waarin veel te genieten valt.

Artist in residence Pierre-Laurent Aimard en het Koninklijk Concertgebouworkest breken een lans voor het Pianoconcert van Antonín Dvořák, dat de meeste pianisten van naam links laten liggen, wellicht vanwege de vrijwel gelijkwaardige rol van orkest en solist. In 2001 speelde Pierre-Laurent Aimard Dvořáks Pianoconcert onder leiding van Nikolaus Harnoncourt, waarbij 'beiden een sprankelende, transparante klank en een pittige gestiek nastreefden' volgens de Volkskrant.

Ditmaal is de muzikale leiding in handen van Daniel Harding. Opnieuw wordt Dvořáks oorspronkelijke versie gespeeld. Die was in de vergetelheid geraakt, tot er in 1919 een herziene versie verscheen van pianist Vilém Kurz, die de in zijn ogen ineffectieve pianopartij verbeterd had. Aimard denkt daar anders over: 'De versie van Kurz heeft niet de frisheid van het origineel, het banaliseert Dvořáks oorspronkelijke compositie.'