Walter Heijder schreef Was Beethoven een asperger? - een 21ste-eeuwse visie op een 19de-eeuws genie.

Walter Heijder (1970) is liefhebber van klassieke muziek. Zijn belangstelling voor Beethovens soms excentrieke gedrag motiveerde hem tot minutieus onderzoek naar mogelijke oorzaken daarvan. Naast vele secundaire bronnen las hij alle relevante brieven van Beethoven en tevens dagboeken, brieven en herinneringen van tijdgenoten. Gelegd naast de kenmerken en diagnostische criteria van aspergersyndroom leverde dat verrassende nieuwe inzichten op, die Heijder in dit boek presenteert.

Zandzemble is een kersvers jazz/klassiek crossover project met nieuwe composities van Mark Zandveld voor strijkkwartet + jazzkwartet. Om precies te zijn: 1e en 2e viool, altviool, cello, vibrafoon/percussie, gitaar, basgitaar en vocals van Deborah J. Carter. Je zou het eigentijdse kamermuziek kunnen noemen. 

Het betreft hier dus geen jazzgroep die klassieke werken interpreteert, of “jazz met een strijkje”, maar originele composities en een fris nieuw geluid. Avontuurlijk maar zeer luisterbaar voor een ieder met een open mind voor eigentijdse muziek, die gebruik maakt van “klassieke” thema ontwikkeling, contrapunt, jazz- en wereld ritmes, percussie breaks, spoken word, scats, improvisatie over “jazz” harmonie en vorm, en vrije improvisatie. 

Mark Zandveld was de afgelopen 20 jaar te vinden op jazz podia in geheel Nederland en regelmatig in het buitenland. Dit veelal als bassist, bandleider en producer (6 cd’s) van de Amerikaanse zangeres Deborah J. Carter, maar recentelijk ook met zijn eigentijdse jazz groep Zandscape, waarvoor hij ook alle muziek schrijft. Top vocaliste Deborah J. Carter (USA) kennen we van vele festivals en theater tournees in Nederland. Samen stonden zij op festivals en andere podia in Japan, China, Taiwan, Turkije, Tunesië, Canada, India, Venezuela, Colombia, Spanje, Duitsland etc.

De bovenverdieping is nog donker als ik vroeg in de morgen aankom bij VondelCS. Ik nestel me in een hoek van de Torenkamer en lees een tijdlang in Peter Handke’s Essay over de geslaagde dag. “De geslaagde dag is onvergelijkelijk”, schrijft Handke. “Hij is enig in zijn soort.”

Na anderhalf uur lezen leg ik uiteindelijk een selectie foto’s klaar; veel zwart-wit, enkele kleurenfoto’s met vale tonen, het rood moet het doen.

Ik ga aan de slag. Kijken en notities maken. In een schrift; tikkend in de computer moet ik soms beducht zijn voor de backspace-toets. En als die zich onberoerd laat, ligt het internet te lonken.

“Er was meermogelijk met niets dan de dag, veel, veel meer, voor mij zowel als voor jou”, had ik in Handke’s essay gelezen. “En daarom ging het hier: het niets van onze dagen, daarvoor was het zaak dat nu ‘vruchtdragend’ te laten worden, van de morgen tot de avond (of ook tot middernacht?).”

Het schrift helpt bij de hand-hoofd-verbinding - een goeie als het om nieuwe schrijfprojecten gaat.

Het voelt als een klein avontuur. De zon schijnt naar binnen. Ik noteer wat volzinnen. Veel losse woorden ook. Afscheid. Hoedje. Handtas. Handen. Kaartspel.

Het idee is schrijven bij opmerkelijke gevonden foto’s. In alles schuilt een verhaal.

Het wordt naarmate de middag vordert heerlijk warm in de kamer en ik moet opletten dat de kiekjes die ik om me heen heb uitgestald niet opkrullen door het zonlicht. Ik berg ze op en ga er even op uit.

De halsbandparkietenvliegen als altijd schreeuwend rond. Bij het Blauwe Theehuis zit er eentje in een boom die anders piept dan de rest, een soort riedeltje. Het klinkt grappig. Op een zijpaadje maak ik een foto van het onderstel van een van de parkbanken. Er zit als ornament een parkiet in.

De Torenkamer bevalt me niet alleen vanwege de ruimte zelf, maar ook omdat er op loopafstand een boekwinkel is. Voor als je wat anders wil dan alleen maar even buitenlucht. Op de Overtoom zit de Plantage Boekhandel, de mensen zijn er erg aardig en dat zeg ik niet omdat ze er mijn nieuwe boek prominent op de verkooptafel hebben liggen. Dat zie ik later pas. Ik ben blij verrast.

Op tijd voor het blauwe uur ga ik terug de kamer in en pak de pen weer op. Met de deur dicht bij het schrift. De avond begint met een indrukwekkende zonsondergang. In de loop van de uren tik ik wat aantekeningen over in de computer, maak dit blog af, en dan loop ik naar beneden, naar de studio waar de radio-uitzending aan de gang is.

Een jaar lang volgden regisseurs Petra en Peter Lataster juf Kiet en haar klas met kinderen uit alle windstreken. Kiet is een lerares die je ieder kind toewenst. Ze is liefdevol en altijd rechtvaardig. Haar geduld is oneindig. Ze leert haar kinderen Nederlands lezen en schrijven, maar vooral ook hoe je met elkaar omgaat en samen problemen oplost.

De kinderen van juf Kiet is een hartverwarmende, grappige en aangrijpende film; een film waardoor je je als kijker weer op de lagere school waant; een ode aan de juf die ieder kind verdient.

Het Syrène Saxofoonkwartet bestaat uit vier vrouwen die zich vernoemd hebben naar de Sirenen uit Homerus’ Odyssee: zeegodinnen die met helder gezang zeelieden verlokken. Syrène wil de toehoorder uitnodigen met haar muziek en de klassieke saxofoon laten klinken bij een uiteenlopend publiek. Het is hun energie, kwaliteit en sterke communicatie op het podium, dat hen geliefd maakt bij de luisteraar.

De Syrènes hebben gestudeerd aan de conservatoria van Amsterdam, Den Haag en Utrecht, en zijn als eerste blazersgezelschap verwelkomd op de prestigieuze Nederlandse Strijkkwartet Academie. Het Syrène Saxofoonkwartet heeft alle grote Nederlandse concertpodia en vele internationale podia weten te bespelen.

Het motto van Syrène is ‘friszoet & stevig’, een korte uitdrukking om hun talenten te formuleren: pittig, met vrouwelijke finesse en zeer begaafd.  Daarbij zijn de Syrènes het meest in hun element als zij zich bezighouden met hun kwartetspel.

Femke IJlstra – sopraansaxofoon
Femke Steketee – altsaxofoon
Annelies Vrieswijk – tenorsaxofoon
Aukelien Kleinpenning – baritonsaxofoon

Anne-Marie Jung komt vertellen over haar eerste onewomenshow. Jung probeert zich nu af te scheiden van het samenwerken met andere artiesten en gaat er zelf voor. Haar avond vult zij met liedjes, sketches en een heleboel humor. Voor haar eerste soloprogramma werkt ze samen met een team van getalenteerde en bekende comedy- en cabaretschrijvers, onder wie Alex Klaasen. Het team neemt u mee in de fantasiewereld van een exoot uit Schiedam.

In samenwerking met The International Holland Music Sessions:

De jeugdige Hongaarse celliste Eszter Karasszon won eind 2015 de prestigieuze 'Internationale David Popper Cello Competitie' in Hongarije. Karasszon weet hoe ze haar publiek mee moet nemen in het muzikale verhaal. 

Noriko Yabe is een uit Japan afkomstige klassiek pianiste (1975). Zij kreeg op zesjarige leeftijd haar eerste pianolessen. Haar talent werd snel ontdekt en al spoedig gaf ze haar eerste concerten met als gevolg dat ze als 12-jarige haar debuut maakte als soliste met Madison Symphony Orchestra in de VS. Na de afsluiting van haar studie in haar geboorteland zette ze het voort bij Willem Brons aan het Conservatorium van Amsterdam, waar ze in 2003 afstudeerde.. Pianiste Noriko is verbonden als docent corepetitie aan het Conservatorium van Amsterdam. Ook is ze vaste begeleidster bij de zomeracademie van The International Holland Music Sessions in Bergen NH.

Laatste dag in De Torenkamer. Als er een ideaal moment is om terug te kijken op de afgelopen week, dan is dit het. Maar het lukt niet. Inmijn geheugen kleven de dagen aan elkaar en verworden tot een brei van gele bladeren en herfstbuien, het scrollen door een tekst die almaar langer wordt. Liever klamp ik me vast aan harde feiten, onverbiddelijke cijfers.

Mijn tekstbestand telt momenteel 9.425 woorden. Ik ben halverwege hoofdstuk negen. Ik heb mijn doel (het afronden van het eerste deel)niet gehaald; ik had het ook niet echt verwacht. Toch ben ik verder gekomen dan ik bij aanvang dacht: ruim over de helft. Mijn personages zijn gesetteld. Hebben hun koffers uitgepakt. Ik pak mijn koffers juist weer in. Mijn boeken, die grotendeels ongelezen bleven, gebruik ik om het boomblad dat ik uit het park meenam, heel te houden. Het is inmiddels gedroogd, en gedeeltelijk verbrokkeld.

Vandaag was ik in de hotelkamer van mijn hoofdpersoon, ik liep er samen met haar rond. Ze vond een brief zonder afzender: een gedicht dat ik had geschreven. Ik vraag me af hoe het zal zijn om hier, over een maand misschien, wanneer het nog kouder en donkerder is, langs te fietsen. Waar is mijn hoofdpersoon dan? Herinner ik me, wanneer ik de toren zie, de hotelkamer waar mijn hoofdpersoon verbleef? Herinner ik me een verbrokkeld boomblad? Ook dan maakt mijn geheugen een brei van deze vijf dagen. Kent geen onderscheid tussen dat wat ik beleefde, en dat wat ik schreef.

Schrijfster Karin Amatmoekrim is geboren in Paramaribo in 1976. Ze studeerde letterkunde aan de UvA. In 2004 debuteerde ze met het boek Het Knipperleven dat lovend werd ontvangen door pers en publiek. Momenteel werkt zij aan verschillende projecten waaronder artikelen voor VPRO Radio, een speciale editie van Suske en Wiske en een kort verhaal voor Museum of The Image. Karin komt praten over haar nieuwe boek Tenzij de Vader. Een boek over een meisje haar leven wat drastisch verandert wanneer zij hoort dat haar vader ineens niet haar vader blijkt te zijn.

Het Cugnon Consort is een nieuw ensemble, dat is ontstaan uit het Cugnon Project. Het ensemble bestaat uit enthousiaste en bekwame musici, die vaak ook eerder hebben deelgenomen aan het Cugnon Project. Het heeft zijn basis in Utrecht, speelt met een wisselende bezetting van ongeveer zeven tot twintig spelers en speelt barok tot en met modern repertoire.

In het voorjaar van 2012, via via bij elkaar gekomen in een mooi kasteel in België, in het dorpje Cugnon, ontmoetten conservatoriumstudenten en professionele musici, vaak met hun gezin, elkaar om muziek te maken. Een week lang eindeloos musiceren in de verschillende kamers van het kasteel, en in de dorpjes eromheen. Zelf eten koken, en de keuken opruimen. Er groeit een gemeenschappelijk gevoel, waarbij een ding centraal staat: de liefde voor de muziek.

De studenten trekken zich aan de professionals op, die zich op hun beurt door de jeugd laat inspireren. Een unieke situatie die fantastische concerten oplevert. Dit zijn we in Utrecht, de thuisbasis van de meeste deelnemers, en tijdens ons jaarlijkse festival in de Heische Hoeve te Heeswijk Dinther gaan voortzetten. Cugnon Project is inmiddels een stichting met als doel jong muzikaal talent een podium te geven temidden van professionele musici. Tegelijkertijd willen we onze liefde voor muziek delen met ons publiek door concerten en projecten te presenteren van hoog niveau.

Vandaag kwam ik druipend van de regen De Torenkamer binnen. Ik keek naar buiten: inmiddels was het droog. Ik zat precies in de bui, zal je altijd zien. Nu, aan het einde van de dag, is het al te verleidelijk om de regen de schuld te geven. Ik ben vandaag, schat ik, zo’n 500 woorden verder gekomen. Weinig, vind ik. Veel, vindt Zadie Smith. In een gesprek tussen haaren collega-schrijver Jeffrey Eugenides, waarvan een filmpje circuleert op het internet, vertelt ze dat als ze 800 woorden schrijft, ze felicitaties verwacht. 500 is voor haar de standaard.

Ik denk veel aan andere schrijvers wanneer ik zelf aan het schrijven ben. De een vertelt dat hij op de bank schrijft. De ander zit meteen laptop in bed. Iemand heeft de televisie op de achtergrond aanstaan. Ik probeer het vak niet te romantiseren, maar ontkom er bijna niet aan. Ik lééf zo ongeveer op mijn bank, maar hij is te min om een boek op te schrijven. Ik ben groot fan van achtergrondtelevisie (StudioSport is favoriet), maar die staat uit wanneer ik schrijf. Hier in De Torenkamer zijn de omstandigheden ideaal, want zonder opsmuk: een tafel, eenstoel, een kachel (goddank!), het uitzicht natuurlijk. Dat is zelfs nu mooi, in het donker, wanneer ik niet meer zie dan de lichten die worden weerspiegeld in de druppels op het raam.

In mijn reguliere werkbestaan, waarin ik schrijfklussen en opdrachten met mijn eigen werk combineer, komt het aan op uren sprokkelen: vroegin de ochtend, laat op de avond, soms de luxe van een hele dag. Hier in De Torenkamer strekken de schijnbaar eindeloze dagen zich voor me uit. Soms weet ik de uren makkelijk om te zetten in een snel oplopend woordenaantal. Op andere momenten laat ik me al te makkelijk afleiden. Door de regen op het raam. Door het drogen van mijn voeten bij de kleine elektrische kachel. Door een filmpje van Zadie Smith.

Vanavond twee gasten, Andreas Blühm en Natasja Bennink. Adreas Blühm is directeur van het Groninger museum. Blühm is geboren in Berlijn en was sinds 2005 directuer bij Wallraf-Richartz-Museum & foundation Corboud in Keulen. Natasja Bennink is een Nederlandse beeldhouwer. Haar doel is om beelden neet te zetten die communiceren, met een universeel/maatschappelijke geëngageerde inhoud. Zij zullen samen praten over de Rodin tentoonstelling die vanaf 19 november te zien is in het Groninger museum.
Foto: Erik Vos

Het Coco Collectief brengt maatwerk: lied in een nieuw jasje. Avondvullend of korter, de kerstcollectie of de nieuwste selectie, Coco komt met het hele Collectief. Vijf sopranen en een pianist brengen een frisse kijk op liedrepertoire van klassiek tot morgen. Maatwerk slaat dan zowel op de eigen passende arrangementen als op de flexibiliteit wat betreft repertoire en lengte van het concert...

Het Coco Collectief bestaat uit de sopranen Wendeline van Houten, Nikki Treurniet, Jannelieke Schmidt, Merlijn Runia en Ellen Valkenburg en pianist Maurice Lammerts van Bueren. Het ensemble geeft regelmatig recitals en was diverse malen te horen op Radio 4, waaronder in Spiegelzaal en Opium op 4. Ook waren de Coco's verschillende keren te zien op Brava TV. Het Coco Collectief zingt voornamelijk eigen arrangementen, die gemaakt worden door Jannelieke Schmidt en Maurice Lammerts van Bueren.