Sinds juni is de vaste collectie van Museum Boijmans Van Beuningen in een totaal andere opstelling te zien. Emeritus hoogleraar en kunstenaar Carel Blotkamp heeft een nieuwe indeling bedacht die naar verwachting bezoekers zal verleiden tot langer kijken. ‘Ik wil slow watching bevorderen.’

Carel Blotkamp (1945) was van 1982 tot 2007 verbonden aan de Vrije Universiteit Amsterdam als hoogleraar kunstgeschiedenis van de nieuwste tijd. Als kunstcriticus werkte hij voor Vrij Nederland, NRC Handelsblad en de Volkskrant. Ook stelde hij tentoonstellingen samen, waaronder speciale presentaties van de collectie van het Stedelijk Museum in Amsterdam (Leporello, 2005) en van het Mauritshuis in Den Haag (Dalí ontmoet Vermeer, 2011). Sinds 1967 is Blotkamp actief als kunstenaar. Hij heeft meerdere exposities op zijn naam staan.

Foto: Speer fotografie

Violist Pieter van Loenen behaalde in 2016 zijn masterdiploma met een 10 met onderscheiding; in hetzelfde jaar won hij de tweede prijs en de NTR Publieksprijs bij het Nederlandse Vioolconcours, categorie Oskar Back. Tobias Borsboom mocht als kind een instrument kiezen. Het werd de piano. Op zijn elfde wist hij het al zeker: hij wilde pianist worden. Tobias kreeg in 2015 de Dutch Classical Talent Award. De jury schreef over hem: "Een intelligent musicus die bereid is risico's te nemen".

Twee van de zes cirkels zijn af!
Morgen de rest. Aan drie cirkels hoef ik maar een paar kleine handelingen te verrichten. Maar de laatste cirkel... daarmee ben ik aan het worstelen. Het lukt mij maar niet om er een goede kleurcompositie van te maken. Er wringt iets in het totale beeld, maar ik weet nog niet precies waardoor het komt. Ik vermoed nu dat het in de okerachtige kleurbaan zit aan de rand. In het schilderproces van deze cirkel heb ik al veel momenten gehad van twijfel, gescheld, korte ingebeelde euforie om vervolgens te denken: ‘Nee ik ga helemaal opnieuw beginnen’.
Hopelijk lukt het mij om er morgen een goede oplossing voor te vinden.

Wiel Kusters (1947) is auteur van proza, toneelstukken, biografieën, essays en een vele malen onderscheiden dichter. Hij werkte als hoogleraar letterkunde en was voorzitter van de Zuidelijke Afdeling van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. Zijn meest recente boekpublicaties zijn Hohner (gedichten, 2015) en In en onder het dorp, mijnwerkersleven in Limburg (2012). In 2010 publiceerde hij de biografie Pierre Kemp. Een leven en in 2014 Mijn versnipperd bestaan, een biografie van Kees Fens.

Leesjongen
Leesjongen - Verzamelde gedichten 1975-2017 verscheen ter gelegenheid van Wiel Kusters' zeventigste verjaardag op 1 juni 2017. Het is een hardcover met als bonus een cd waarop de dichter 34 gedichten voorleest.

De gevierde Britse cellist Raphael Wallfisch studeerde aan de Royal Academy of Music in Londen en in Rome bij Amadeo Baldovino. Hij rondde zijn studies af bij GregorPiatigorsky in Californië, waar hij ook werd gevraagd om in het kamerorkest van Jascha Heifetz te spelen. Op 24-jarige leeftijd won Wallfisch de internationale cellowedstrijd ‘Caspar Cassado’ in Florence. Sindsdien geeft hij concerten over de helewereld en is hij een veelgevraagd docent. Wallfisch heeft meer dan zeventig cd’s uitgebracht, met daarop vrijwel het hele repertoire voor cello en daarnaast ook veel nieuwe celloconcerten die speciaal voor hem zijn geschreven. Morgenavond is hij met het Britse Elias Kwartet te horen in Het Concertgebouw Amsterdam.
Foto: Benjamin Ealovega

De Hongaarse cellist Barnabás Baranyai (Foto: Zeb) begon op 7-jarige leeftijd met cellospelen. In 2007 werd hij aangenomen in de klas van István Varga op de Bela Bartok School of Music. Momenteel studeert hij bij István Varga aan de Ferenc Liszt Music Academy in Boedapest en met behulp van het Erasmus Programma bij Reinhardt Latzko in Wenen. In 2016 won hij de Ficher Annie Scholarship en de national Junior Prima award. Dit jaar won hij dit scholarship wederom! Deze zomer volgt Barnabás masterclasses bij professor Reinhard Latzko. Vanavodn wordt hij begeleid door de eveneens uit Hongarije afkomstige pianist Adam Menyhei.

Amsterdam staat deze zomer in het teken van PopArt. Gedurende de maanden juli, augustus en september wordt de PopArt collectie van mediaondernemer Lex Harding in de Beurs van Berlage geëxposeerd. Naast de omvangrijke collectie zeefdrukken van Andy Warhol, Roy Lichtenstein, Keith Haring en andere vertegenwoordigers van de PopArt zijn vrijwel alle album-covers die Warhol maakte in de periode 1960 - 1987 te zien, maar ook affiches, gesigneerde boekjes en andere werken op papier. Een groot deel van de bijzondere tentoonstelling wordt gevormd door de zeefdrukken, alleen van Warhol zijn er al meer dan 100 te zien. Andy Warhol is van 2 juli tot en met 30 september te zien in de Expositieruimte van Beurs van Berlage.

Alle cirkels heb ik nu voorzien van de onderkleuren. De cirkel die gisteren nog onbeschilderd was, heeft nu een vibrerend rood centrum met een lichtblauwe rand. Het hele proces bestaat uit het rangschikken van de kleuren in de juiste composities op de cirkels. Het komt soms echt op de millimeters hoe breed de ene kleurbaan moet zijn naast de andere. Het is ook bepalend voor de totale kleurenharmonie of ik een kleur met de kwast aanbreng of vloei met water, transparant of dekkend, naast of óp een andere kleur, in een kleurverloop of met een harde scheiding.

Vanmiddag kwamen er twee nieuwsgierige jongemannen in De Torenkamer kijken waar ik mee bezig was. Eén van hen zei: ‘Jouw kleurencirkels doen mij denken aan de Vrije School waar ik als kind op heb gezeten’. De andere: ‘Oja! Absoluut, ik heb ook op de Vrije School gezeten en dat gesluier met die kleuren herken ik inderdaad!’ Typisch hoe herkenbaar de antroposofische beeldtaal is. Blijkbaar heeft de Vrije School -waar ik ook op heb gezeten- wat sporen in mij achtergelaten.

Ik loop redelijk op schema. Meestal zit er meer droogtijd tussen elke verflaag die ik aanbreng op een ondergrond. Eitempera heeft eigenlijk een paar weken nodig om volledig goed uit te kunnen harden. Hopelijk gaat de verfhuid niet protesteren wanneer ik een tweede of derde kleurlaag aanbreng.

Iedere zomer vindt in het hart van de stad het Delft Chamber Music Festival plaats, inmiddels uitgegroeid tot één van de meest prominente kamermuziekfestivals in Europa. Onder de artistieke leiding van violiste Liza Ferschtman komt een internationale cast van de beste musici bij elkaar om kamermuziek te spelen. Ieder festival krijgt een eigen thema dat consequent door het hele programma heen speelt, wat tot verrassende en unieke concerten leidt. Onder de noemer 'Echt Waar?' gaat Liza Ferschtman deze zomer op zoek naar de waarheid in de muziek. het festival vindt dit jaar plaats van 28 juli – 7 augustus.

Vanochtend betrad ik rond half 11 de Torenkamer. Het was nog kleiner dan ik had verwacht. ´Oef, passen al mijn cirkels daarin?’  

Op vijf van de zes cirkels heb ik vandaag al wat kleurlagen aangebracht. Er is nog één maagdelijk witte cirkel waar ik nog niet aan ben begonnen. Op mijn eerste cirkel ben ik gestart met een chroomgele kleur in het centrum. Toen het geel volledig droog was, heb ik er een sterk verdund Pruisisch blauw overheen gevloeid. Ik had verwacht dat dit Pruisisch blauw over het geel een optisch groene mengkleur zou opleveren, maar dat is niet het geval. Het blauw ligt óp het geel, het lijkt erboven te zweven waardoor er zelfs wat ruimte tussen beide kleurlagen ontstaat, ze mengen niet. Omdat ik het Pruisich blauw heb gevloeid in een enorme plas water ontstaat er een korrelige verfhuid. Het water verspreidt de verf over het paneel, waardoor ik niet met mijn penseel de richting van de verf hoef te manipuleren. Het mooie van deze vloeitechniek is dat de Pruisisch blauwe pigmentkorrel hierdoor intact blijft. 

Ondertussen wen ik aan mijn nieuwe werkplek voor deze week. De ruimte, het licht, de afzondering, de media-aandacht, het is toch anders dan mijn eigen atelier. Wat hetzelfde is, zijn mijn pigmenten, kwasten en panelen.

Het valt me op dat ik veel blauwen en groenen heb gebruikt in mijn cirkels. Ik mis rood. Morgen begin ik met scharlaken en vermiljoen!

Herman Clerinx beschrijft in zijn boek ‘Een paleis voor de doden’ de beschavingen die zo’n vijfduizend jaar geleden hunebedden en dolmens bouwden en menhirs rechtop zetten. Ze plaatsten die monumenten niet zozeer om hun doden te eren, maar vooral om hun eigen leefwereld te verbeteren.

Voor dit boek reisde Clerinx onder andere naar Drenthe, de Belgische Ardennen, Duitsland, Zweden, Ierland, Spanje, Bretagne en natuurlijk Engeland en Schotland. Hij vertelt wat er aan megalithische monumenten te zien is, en voor de Benelux geeft hij zelfs exact aan waar welk monument te vinden is.

Onder het motto ‘nadenken is niet verboden’ gaat Clerinx verder na wat de bedoeling en het nut van al die monumenten was. Daartoe combineert hij de archeologische gegevens met inzichten uit de antropologie, zonder de wetenschap ooit geweld aan te doen. Clerinx legt zelfs uit hoe Stonehenge aan de basis lag van een officieel erkende godsdienst: de religie van de moderne druïden.

‘Loepzuiver’, ‘Ontroerend’ en ‘Meeslepend en vol drama’. Zo wordt sopraan Tineke Roseboom omschreven. Een zangeres in hart en nieren. ‘Ieder mens moet iets doen. Ik moet zingen.  Ik wil mensen in andere sferen brengen door muziek. Ik wil mensen raken, ontroeren of zelfs boos maken. Het mag een kijkje in de ziel geven. Daarom zing ik.’

Vandaag ging ik weer wandelen met het idee om inspiratie op te doen voor het stilleven van een kunstenaar. Het regende hard en lang dus bleef ik 's ochtends binnen werken tot een uur of 13:00. Ik bespiedde de mensen op het terras, waaruit mijn inspiratie kwam om een lunch na te maken die daar geserveerd werd. Dat zou ook goed passen binnen een kunstenaarsstilleven, want die eten natuurlijk ook. Toen ik ermee klaar was, was het voor mij ook lunchtijd.

De nacht valt over Opium op 4 en het Vondelpark. Er brandt nog één lampje in Vondel CS. Daar zit een schrijver voor te lezen uit eigen werk. Vanavond hoort u:

Jeroen Olyslaegers - Monoloog van de geest van Klytaemnestra

Jeroen Olyslaegers (1967) schrijft columns, theaterteksten en proza. Met zijn vorige romans WIJ (2009, genomineerd voor de Gerard Walschap Literatuurprijs) en WINST (2012) maakte hij een rentree in de Nederlandse letteren. In 2014 ontving hij de Arkprijs van het Vrije Woord voor zijn werk en maatschappelijk engagement, en de Edmond Hustinxprijs voor zijn theateroeuvre. Olyslaegers woont en werkt in Antwerpen. WIL is zij nieuwste roman.
© Koen Broos