De Rijn, biografie van een rivier
Wat weten we nog van onze nationale rivier? Martin Hendriksma trok van de Rijnbron bij de Zwitserse Gotthardpas naar de monding in de Noordzee. Onderweg verzamelde hij een schat aan verhalen. Over verdronken dorpen waarvan de kerkklokken, diep in het rivierwater, nog steeds luiden. Over monniken die opklommen tot wijnmagnaat. Over hoe de industrie de natuur de nek omdraaide, terwijl de verantwoordelijke bestuurders wegkeken. Schippers, schilders en soldaten brengen het Rijnwater tot leven; de stroom die de geschiedenis van landen, steden en mensen sinds de Romeinen bepaalt.

In De Rijn toont Martin Hendriksma zich wederom een geboren verteller. Hij schreef een kolkend boek dat door de levendige stijl en de onvergetelijke anekdotes onze kijk op de rivier voor altijd verandert.

Massimiliano Turchi, Eadaoin Copeland en Michel Xie zijn studenten die naar aanleiding van de publicatie van 150 tot nu toe onuitgegeven werken van de Nederlandse laatromantische componist Gerard von Brucken Fock een selectie van zijn werk zullen spelen.

Éadaoin Copeland, pianiste

Michel Xie, pianist

Massimiliano Turchi, pianist

Er is een rust over me heen gekomen, een vastberaden gevoel. Nadat ik gisteren snel, sneller, snelst wilde, vertraagde ik vandaag. Ik dacht na, in de zon op verschillende terrassen, in steeds verschillende buurten uit mijn jeugd.

Eigenlijk is putten uit je herinneringen een vreemde bezigheid, want die herinneringen veranderen met je mee. Iemand van zestien vindt zijn moeder een trut, is die persoon vijfendertig en zelf moeder dan is die zelfde moeder reuze handig, is die moeder oud en broos dan ziet die dochter haar goede en minder goede kanten, ze weet dat ze die zelf ook heeft.

In die verschillende perioden herinner je je andere dingen. Als zestienjarige zijn alle irritante eigenschappen en momenten dat die door haar tentoongesteld worden dichtbij. Zo is dat ook in de latere fases.

In mijn geval is dat veranderende moeder gevoel in de tijd bevroren, omdat onze relatie stopte, omdat mijn moeder stierf toen ik negen was. Ze blijft altijd de persoon die geweldig was en warm en die ik toch moest missen.

Toch merkte ik dat ook ik te maken heb met verschuivende herinneringen. alleen eenzijdig, niet in relatie met haar. Ik herinner me soms dingen die niet rijmen met het eerdere beeld. Ondertussen denk ik er ook milder over, ik ben 53 jaar en zelf ook moeder.

Vandaag was ik bij het Andreas ziekenhuis waar ze in lag toen ze kanker had. Ik ben er toen vaak geweest en nu al heel lang niet. Ik wist dat het later het Lucas- Andreas ziekenhuis werd, maar ik wist niet dat het weg was, verdwenen, helemaal weg. Niets van over.

Het maakt het gevoel groter dat ik er iets over moet noteren, voordat alles weg is, ik ook.

Arjen van Veelen (1980) schrijft essays, reisverhalen en reportages voor onder meer NRC Handelsblad en De Correspondent. In oktober 2017 verschijnt zijn ijzersterk semi-autobiografisch romandebuut Aantekeningen over het verplaatsen van obelisken, een persoonlijk monument voor een verloren vriendschap.

Aantekeningen over het verplaatsen van obelisken
Een jonge schrijver reist af naar Alexandrië met in zijn koffer de boeken die zijn overleden vriend Tomas schreef. Hij wil deze boeken vereeuwigen door ze in een kast in de beroemde Bibliotheek van Alexandrië te zetten. Tegelijk gaat hij op zoek naar de tombe van Alexander de Grote, over wie hij al langer een biografie wil schrijven. Tijdens zijn zwerftochten door de Egyptische stad duiken allerlei herinneringen op aan Tomas, die er als een schim blijkt rond te waren.

Arjen van Veelen zoekt in deze prachtige essayistische roman naar moderne manieren om betekenis te geven aan het leven en aan de dood. Tegen de achtergrond van een klassieke stad, het Vlaamse platteland en de achterbuurten van Amerika schept hij een persoonlijk monument voor een verloren vriendschap.

Sinds een eerste reis naar Vilnius heeft het trio veelvuldig opgetreden in Europa, Rusland, Israël, China, Korea en de Verenigde Staten en meerdere prijzen op internationale concoursen gewonnen. Debuten tijdens o.a. het Salzburger Kammermusikfestival, het New York Chamber Music Festival en in het Concertgebouw in Amsterdam volgden. In maart 2017 maakten ze een uitgebreide tournee door China en Korea, evenals Israël. In april 2017 verscheen de debuut cd voor het label Naxos, met werken van Borodin en Tanayev. Een tweede cd, met werken van Lera Auerbach en Shostakovich, zal in november verschijnen. Zo trekt The Delta Piano Trio over de planeet als een soort reizend circus en ontdekken de wereld van de muziek met 6 oren, 6 handen en 94 snaren en één gedeelde factor: een grote liefde voor kamermuziek.

Het trio bestaat uit:
Gerard Spronk, viool
Irene Enzlin, cello
Vera Kooper, piano

Op zondagavond 15 oktober maakte de Internationale Jury van het Liszt Concours onder voorzitter Joop Daalmeijer bekend wie de finalisten van het 11de concours zijn.

Minsoo Hong (1993, Zuid-Korea), Dina Ivanova (1994, Rusland) en Alexander Ullman (1991, Verenigd Koninkrijk) zijn gekozen uit de veertien pianisten die van 8 tot en met 15 oktober speelden in de halve finales van het concours. Traditiegetrouw krijgen de finalisten twee keer de kans om de jury te overtuigen van hun spel in de grote zaal van TivoliVredenburg. Op woensdag 18 oktober spelen Hong, Ivanova en Ullman de finale solo, met – voor het eerst – volledig vrije keuze in repertoire van Franz Liszt. Op zaterdag 21 oktober vindt de finale gala-avond plaats. De drie finalisten spelen ieder een van de pianoconcerten van Liszt samen met het Radio Filharmonisch Orkest. Op deze avond maakt de jury tevens de prijzen bekend. Daarnaast kan het publiek in de zaal en via de livestream van het concours stemmen op de Capgemini Publieksprijs. De beide finales worden live uitgezonden op NPO Radio 4. 

Minsoo Hong. Foto: Allard Willemse

Dina Ivanova. Foto: Allard Willemse

Alexander Ullman. Foto: Allard Willemse

Mayken Jonkman is conservator bij het Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis in Den Haag. Ze deed de afgelopen drie jaar onderzoek naar Nederlandse kunstenaars in Parijs in de 'lange negentiende eeuw', tussen 1789 en 1914. 

Tentoonstelling 13 oktober 2017 - 7 januari 2018
Parijs! Al eeuwen is de lichtstad een bron van inspiratie. Ontdek de Franse hoofdstad door de ogen van acht Nederlandse toonaangevende kunstenaars in de tentoonstelling 'Nederlanders in Parijs 1789-1914. Van Spaendonck, Jongkind, Van Gogh, Van Dongen, Mondriaan'. Nu te zien.

Vandaag kwamen mijn schrijfvriendinnen Door en Annelies langs. We vormen met elkaar een schrijfgroep en zien elkaar maandelijks om werk te bespreken. Zij zijn dus al een tijdje nauw betrokken bij het tot stand komen van de roman in wording,die mede door mijn jeugdherinneringen wordt gevormd.

We wandelden naar het huis in de Zocherstraat en het was heel anders dan gisteren toen alles zo licht was en zonnig. Het was niet alleen anders, omdat het vandaag een dag was met een rood gekleurde zon aan de hemel en daardoor met bijzonder licht, niet alleen anders omdat vandaag het bijna tien graden kouder was, ik wilde ze mijn geboortehuis graag laten zien en ik wilde net zo graag dat ik het niet ging doen, mijn hart sloeg sneller toen we met z’n drieën door de straat liepen. De luchtigheid was weg. 

Eenmaal bij mijn vroegere huisdeur drukte Door gewoon op de bel en ging de deur open. Een jonge vrouw stond ons via het trapgat in het Engels te woord. Door legde uit dat we graag even binnen wilden kijken, dat vooral ik wilde rondkijken, mijn hoofd was licht, mijn knieën knikten, ik snoof de geur op in het trapportaal, stond achter Door in het portaal en keek langs de leuning naar boven, ik kende dit allemaal, de hardware tenminste, de trappen zelf, het platje tussen de twee trappen omhoog, de leuning, de kromming van de trap.De software niet, de trapbekleding en de kleuren. Alles was netjes en schoon. 

Het kwam niet uit, we konden niet naar binnen vandaag. Maar ik had er gestaan, in die geopende deur, en was voor het eerst sinds 28 jaar achter de voordeur geweest.Met de blik naar boven rechtdoor naar mijn verleden.

Daarna liepen we naar de overkant waar ik gisteren al was geweest, mijn oude Havo Zocherstraat. De deur stond open, zoals ik gisteren al zei: er worden appartementen in gebouwd. Door en Annelies stapten door de smalle deur en legden binnen uit wat we kwamen doen. Daarna liepen we een uur met z’n drieën door de ruimten die ik kende, de trappen, de gangen, de oude klaslokalen, het kamertje van de conciërge en die erboven van de directeur. Ik herinnerde me opeens hoe verliefd ik hier had rondgelopen, hoe alles tintelde en hoe fijn ik de tekenles had gevonden omdat alles mocht, alles goed was. Dat ik hier voor het eerst hoorde van de docente Nederlands dat ik echt iets doen moest met schrijven. 

Natuurlijk was ook alles anders dan toen, net als ik gisteren ervoer. In de gymzaal zaten al luxe appartementen, vele lokalen waren veranderd in woonkamers, douches, keukeneilanden. Maar door er binnen te zijn, door de deuren heen, en erachter te dwalen, kwam ik wel degelijk dichterbij alles van toen. Vandaag zijn er deuren open gegaan, die eerder waren gesloten. Fijn om dat met z’n drieën te kunnen doen!

Wat zal ik morgen tegen komen?

Paula van der Oest is regisseur en scenarioschrijver. Ze brengt haar nieuwe film 'Kleine IJstijd' uit.

Paula van der Oest schreef het scenario samen met actrice Rifka Lodeizen. De film vertelt het verhaal van een groep bandleden die na een lange tijd weer bij elkaar komt. De reünie zou een chaotische en met drank overgoten avond moeten worden, totdat een van de vrienden verschijnt met een nieuwe, veel jongere vriendin. 

De hoofdrollen zijn weggelegd voor onder anderen Monic Hendrickx, Hannah Hoekstra, Ariane Schluter en Cees Geel. Vanaf 19 oktober is Kleine IJstijd te zien in de bioscoop. 

Met ‘Metamorphoses in Vienna’ opent het Geelvinck Fortepiano Festival 2017 in Amsterdam zijn feestelijke programma. ‘Metamorphoses in Vienna’ sluit prachtig aan bij het festivalthema van dit jaar: ‘New Aesthetics: Fortepiano’s and the Music of Feelings’. Sopraan Fiona Tibbles brengt samen met fortepianisten James Tibbles en Michael Tsalka liedcomposities van W.A. Mozart, J.B. Wanhal en C.D. Dittersdorf.

Deze drie topmusici bundelen hun muzikale talenten in een gloedvol trio. Geworteld in de Argentijnse tango en de klassieke muziek beweegt dit pianotrio zich virtuoos langs de grenzen van de genres. Trio Escapada speelt tango, wereldmuziek en nieuwe muziek, improviseert en componeert. 

Emma Breedveld, Bence Huszar, Sebastiaan van Delft

Breedveld, Huszar en Van Delft hebben hun sporen verdiend in de klassieke muziek en tango. Ze spelen en speelden onder meer bij Carel Kraayenhof, het Ives Ensemble, het Floreal Strijkkwartet en Lunatree. Ze zijn ware meesters op hun instrument en combineren dat met een avontuurlijke performance. 

Han Bennink (Zaandam, 1942) is een begenadigd drummer en beeldend kunstenaar. Het multitalent verbindt disciplines en stelt creatieve vrijheid en experiment voorop, waarmee hij een voorbeeld is voor veel jonge kunstenaars. Museum Kranenburgh viert zijn 75e verjaardag met een totaalkunstwerk dat muziek, ritme, ordening en kunst verenigt. Tekeningen, foto’s, assemblages, installaties en collages komen samen in een tentoonstellingsontwerp van Irma Boom.

Uitstallingen
Irma Boom creëerde een aantal plateaus waarop Bennink zijn werken heeft uitgespreid. Via deze uitstallingen kijken we mee in zijn hoofd, waar muziek en beeldende kunst onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden en waar we zijn spontane, vaak absurdistische associaties kunnen volgen.Irma Boom is een internationaal gerenommeerd ontwerper die vele prijzen ontving, onder meer voor haar boekontwerpen. Voor Bennink ontwierp ze de monografie HAN BENnInK die dit najaar tijdens de tentoonstelling verschijnt.