Vrije Geluiden
VPRO

Geboren in 1770: Edouard Du Puy

  1. Klassiekchevron right
  2. Geboren in 1770: Edouard Du Puy

Ludwig van Beethoven werd geboren in 1770. In 2020 vieren we daarom zijn 250ste geboortedag. We kunnen zeggen dat de wieg van Ludwig wel heel erg vooraan heeft gestaan. Maar hoe zat dat met andere toondichters die in 1770 werden geboren? Wie waren dat en horen we er nog wel van? Niemendalletjes, beroemd, verguisd of vergeten? Eén ding is zeker ook zij werden 250 jaar geleden geboren...

Wat was dat voor een jaar 1770?

- De 14-jarige Marie Antoinette trouwt met de 15-jarige Louis-Auguste, de latere koning Lodewijk XVI van Frankrijk.
- Het was de tijd waarin slaven meer opleverden dan alleen hun verkoopprijs. In 1770 werkten ze samen 120.000 mensjaren op het land voor de Nederlandse markt. Tot slaaf gemaakten produceerden bijvoorbeeld koffie, tabak en suiker, die vooral in het gewest Holland werd bewerkt: in laat 18de-eeuws Amsterdam vond men ‛in straten en zelfs in stegen, ja wat meer is in kelders, suikerraffinaderijen...’
- Ondertussen wordt in Zwitserland een begin gemaakt met de mechanisering in de katoenspinnerij, en de horloge-industrie is in opkomst.
- De gebroeders Jaquet-Droz en hun medewerkers begonnen in 1770 met de bouw van drie androïdes die in 1774 aan het publiek werden voorgesteld. Het succes moet ongelooflijk zijn geweest. Een tijdgenoot schrijft dat de mensen er regelrecht voettochten naartoe maakten en dat de tuinen en pleinen vol koetsen stonden.

Jean Baptiste Édouard Louis Camille Du Puy

Edouard Dupuy (1770-1822) was een Zwitsers componist, zanger, violist en dirigent die vanaf 1786 een opleiding kreeg bij Jan Ladislav Dussek in Parijs. Van 1799 tot 1809 was hij verbonden aan het Koninklijk Theater van Kopenhagen; hij vierde er triomfen, als instrumentalist èn als zanger.

tekst gaat verder onder video

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Dupuy heeft zelf nooit een opera geschreven (wel het Singspiel 'Ungdom og galska' (Jeugd en dwaasheid)), maar over zijn leven zou je een opera kunnen bedenken... Hij trad in dienst bij het hoforkest van Prins Hendrik van Pruisen, leefde daar in alle opzichten een turbulent leven, maar werd uiteindelijk ontslagen nadat hij te paard een kerkdienst was binnengereden...

Verbannen uit Pruisen zocht hij zijn heil in Scandinavië, maar in Zweden zagen ze hem ook liever gaan dan komen vanwege zijn revolutionaire sympathieën. Dus vertrok hij naar Denemarken, waar hij een geheime relatie kreeg met de vrouw van de kroonprins. En zij was niet de enige die hij het hof maakte: Dupuy werd wel de Don Juan van het Noorden genoemd. En geloof het of niet: in Denemarken schijnt hij de hoofdrol te hebben gezongen tijdens de première van Mozarts Don Giovanni.

tekst gaat verder onder video

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Na een aantal jaren in Parijs te hebben verbleven mocht hij terugkeren naar zijn geliefde Stockholm, waar hij verbonden was aan de Opera van die stad. Hij stierf in Stockholm in 1822. Zijn oeuvre omvat balletten, theatermuziek, soloconcerten, een aantal composities voor vieringen aan het Deense hof en liederen. Zijn fluitconcert, fagotconcert en het fagotkwintet worden nog regelmatig uitgevoerd.

Fagot

Fagottist Bram van Sambeek stuitte een aantal jaren geleden op een manuscript van Dupuy. Een voor iedereen onbekend fagotconcert lag te verstoffen in een bibliotheek in Stockholm. Van Sambeek bekeek het manuscript en onderkende het belang van de compositie. Hij omschreef het als 'een werk dat een plaats verdient tussen de weinige belangrijke fagotconcerten die we hebben’ en zette het op cd. Het ‘Concerto pour le Basson’ in c-klein is inmiddels een geliefd stuk bij fagottisten.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

In Vrije Geluiden op NPO Radio 4 elke zaterdag (23.00) aandacht voor een minder bekende leeftijdgenoot van Ludwig van Beethoven.



Ster advertentie
Ster advertentie