De échte idylle: Siegfried Wagner en Clement Harris

Van 30 juli tot en met 7 augustus vindt in Amsterdam de jaarlijkse Pride-week plaats, met op 6 augustus de traditionele Canal Parade. 'Pride Amsterdam is een festival om te vieren dat je kunt zijn wie je bent en mag houden van wie je wilt. Negen dagen per jaar bepalen LHBT’s (Lesbisch, Homo, Biseksueel en Transgender) de norm in de hoofdstad' aldus de website. Die vrijheid was niet altijd vanzelfsprekend, en is dat nog steeds niet. Hoe werken gender- en sexuele identiteit door in de muziek?

Twee voorbeelden in Vrije Geluiden op Radio 4 in de weekends van 30/31 juli en 5/6 augustus. Siegfried Wagner (zoon van...), componist en tot zijn dood in 1930 de baas van de Bayreuther Festspiele, beleefde op jonge leeftijd een romantische idylle met de Engelse componist en pianist Clement Harris (1871-1897). Glück, zo heet de suite die Wagner schreef, geïnspireerd door de herinneringen aan de idyllische bootreis die Wagner en Harris maakten in de jaren '90 van de 19e eeuw.

Musicoloog Neil van der Linden vertelt er meer over:

Het tweede voorbeeld is de muziek van de Amerikaanse componist, pianist en zanger Julius Eastman (1940-1990). In zijn vaak experimentele werk combineerde hij de aanpak van de de minimal music met elementen uit popmuziek. De titels van zijn stukken hadden veelal een duidelijk provocerend karakter: Evil Nigger bijvoorbeeld, of Gay Guerilla. Net zo provocerend waren de optredens van Eastman in zijn performance van de Songbooks van John Cage, waarin hij naakt optrad en homo-erotische verwijzingen verwerkte (Cage vond het trouwens maar niks). In Gay Guerilla verwerkt hij Bachs koraal ‘Ein feste Burg ist unser Gott’. De melodie komt onverwacht, als een contrast in de compositie. Zijn gevecht met het geloof en met zijn homoseksualiteit worden hoorbaar, voelbaar, in de indringende uitvoering door het Doelen Ensemble tijdens November Music 2021.