Topstukken: Vivaldi's Vier jaargetijden
foto: Pexelsfoto: Pexels- Klassiek
- Topstukken: Vivaldi's Vier jaargetijden
Het is een van de beroemdste klassieke muziekstukken aller tijden: De vier jaargetijden van Antonio Vivaldi. De Italiaanse componist schreef deze cyclus van vier korte vioolconcerten, voor elk jaargetijde één, in 1723. Hij gaf elk concert een sonnet mee.
Goede wijn moet rijpen
De Matthaüs-Passion, Le sacre du printemps en De vier jaargetijden. Klinkende namen. Drie werken die niet meer weg te denken zijn uit de klassieke wereld. Maar dat is weleens anders geweest… De Matthaüs-Passion van Bach had een eeuw nodig om een succes te worden en aan Stravinski's Le sacre du printemps moest het publiek ook even wennen. Goede wijn moet nu eenmaal rijpen, zo ook De vier jaargetijden. Antonio Vivaldi voltooide de vier concerten in 1723, maar het zou tot halverwege de twintigste eeuw duren voordat deze werden ontdekt. Maar toen ze eenmaal ontdekt waren, werden ze een absolute hit.
Het geheim
Een topstuk dus. Maar waarom?
Het almaar blijvende succes van Vivaldi's 'De vier jaargetijden' zit hem in de combinatie van uiterst trefzekere eenvoud: rake melodieën, en motieven die als de hook uit een hedendaagse pophit meteen in het geheugen haken. Wat het afmaakt - en wat deze vier concerten de status van meesterwerk heeft bezorgd - is dat Vivaldi tegelijkertijd een enorme rijkdom aan grillig verrassende wendingen in de muziek aanbracht.
In het werk vallen muzikaal veel dingen te ontdekken, van het blaffen van een hond, tot vogelgeluiden en zelfs onweer. Met deze methode was Vivaldi vroeg: hij schreef als een van de eersten programmatische muziek.
De vier jaargetijden hebben een muzikale aantrekkingskracht die er al die tijd lag zonder ontdekt te worden. Maar sinds die ontdekt is, kun je er ook niet meer omheen. Zou er ergens een klassiek podium zijn waar Vivaldi's klanken nog niet hebben geklonken? En een viool waar de vier korte vioolconcerten nog niet op gespeeld zijn?
Uitvoeringen
Anne Sophie Mutter, Nigel Kennedy, Julia Fischer en Janine Jansen; een greep uit de vele violisten die Vivaldi's tophit hebben opgenomen. Janine Jansen speelde het in 2014 tijdens het Kamermuziek festival in Utrecht:
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
Onder de vlag van Deutsche Grammophon Recomposed stak Max Richter in 2012 op verzoek van het platenlabel De vier jaargetijden in een nieuw jasje. Daniel Hope soleert. Het is geïnspireerd door een praktijk die in de tijd van Bach heel normaal was: het bewerken van muziekstukken zodat deze bij de moderne tijd passen. Het label nodigde artiesten uit om een oud muziekstuk nieuw leven in te blazen, en zo een breder publiek aan te spreken.
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
Lees ook: wie was Antonio Vivaldi?
Componist - Antonio Vivaldi
Het werk is dan wel oorspronkelijk geschreven voor de viool, maar er zijn ook andere instrumenten waarop het is gespeeld. Zo bewerkte Erik Bosgraaf De vier jaargetijden voor blokfluit.
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
