Sopraan Mirella Freni (84) overleden

Mirella Freni had een lange carrière die gebaseerd was op enorme vocale kwaliteiten, een charismatische toneelpersoonlijkheid – een charisma dat ook in haar plaatopnamen op de luisteraar overkwam - en het zo vaak mogelijk maken van de juiste repertoirekeuzes. Herbert von Karajan kreeg ‘Nee’ te horen toen hij haar de titelrol in Puccini’s Turandot wilde laten zingen en dat terwijl ze hem ‘meer dan alleen een grote dirigent’ vond. Ze zei in een later stadium van haar loopbaan: “Aan het begin van je carrière moet je de dingen diplomatiek aanpakken en als je nee zegt, blijf je thuis en ga je koken. Nu is het niet zo moeilijk meer omdat ik heel goed weet wat ik wil en wat goed voor me is. Maar ik was sterk genoeg aan het begin van mijn carrière en ik heb vaak nee gezegd. Dat is belangrijk, want je moet op je instrument letten.” Toen ze tien jaar oud was en een aria uit Madama Butterfly zong in een competitie, waarschuwde de befaamde tenor Beniamino Gigli haar immers al dat ze voorzichtig moest zijn met haar stem. Ze heeft daarna Madama Butterfly nooit meer op het toneel gezongen, alleen op film en op de plaat. Tot 2005 stond ze op de bühne. Daarna gaf ze zangles en masterclasses.

Debuut

Freni maakte haar debuut vijftig jaar eerder, in 1955, in haar geboorteplaats Modena, als Micaela in Carmen. Na haar debuut trouwde Freni met pianist en dirigent Leone Maghiera, waardoor haar carrière even op de tweede plek kwam. Ze keerde in 1958 terug in Puccini’s La bohème in Turijn: de rol van Mimi in die opera zou een van haar grote paradepaardjes worden. In seizoen 1959-1960 was ze verbonden aan de Nederlandse Opera: zo stond ze naast Marijke van der Lugt en Hans Kaart als de slavin Liù in Puccini’s Turandot en zong ze in Carmen, Faust en La bohème.

Gedurende haar carrière zou ze rollen zingen van het barokrepertoire tot aan die van de grote Russische componisten, in alle grote operahuizen van de wereld: “Ik heb heel veel gehouden van elke rol die ik ooit gezongen heb. Elke rol heeft iets van mij en heeft een plekje in mijn hart. Het is alsof ze allemaal mijn kleine baby’s zijn, dus ik vind de ene niet leuker dan de andere.”

Samenwerkingen

Ze zong met veel van de grote zangers van haar tijd, onder wie Luciano Pavarotti. Hij was afkomstig uit dezelfde woonplaats, hun moeders werkten in dezelfde fabriek en de twee zangers hadden als baby’s melk gekregen van dezelfde voedster. Hun gezamenlijke optredens en plaatopnamen in onder meer La bohème, Mefistofele en L’amico Fritz laten horen hoe mooi de twee stemmen versmelten. Merkwaardig genoeg ontbrak Freni in Ron Howards recente filmdocumentaire over Pavarotti. In 1978 trouwde Freni met de Bulgaarse bas Nicolai Ghiaurov, met wie ze eveneens vaak in opnamen en op het toneel te horen was.

Herkenbare stem

Mirella Freni’s stem is direct herkenbaar: ze was geweldig in het suggereren van de jeugdigheid van haar karakters en in het overbrengen van charme, kwetsbaarheid en het diepere gevoelsleven van de personages. Freni zou op 27 februari 85 jaar geworden zijn.

Mirella Freni in de opera Le Nozze di Figaro

Mirella Freni met Luciano Pavarotti in de opera La bohème