Panorama Zondag

Het culturele landschap van Ad van Liempt

foto: Panorama Zondag

Klassiek
Het culturele landschap van Ad van Liempt

Ad van Liempt is journalist, programmamaker en schrijver. Momenteel is hij bezig met de opvolger van Hier is het gebeurd, een overzicht in woord en beeld van vijftig locaties in Nederland waar zich gedenkwaardige gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben afgespeeld. Het vervolg gaat over plekken in Duitsland. Zijn culturele landschap voert ons langs een serie over de Watersnoodramp, muziek van Mendelssohn, het boek Poubelle door Pieter Waterdrinker en de boekenreeks WOII in Kleur van Jakob Lagerweij.

Panorama Zondag: het culturele landschap van Ad van Liempt

KUNSTWERK 1: ‘Het water komt’, de serie over de Watersnoodramp

"Het water komt" is een NTR-serie op NPO2 over de Watersnoodramp van 1953. Het Zeeuwse landschap, de mensen, de eenvoud: Het water komt voelt oer-Nederlands. Presentator Winfried Baijens is zelf afkomstig uit de provincie, uit Zeeuws-Vlaanderen.

Dit is gemaakt door mijn voormalige collega’s, dus ik was wel heen benieuwd naar wat het was geworden. Ik heb het niet droog gehouden, een prachtige serie. Wonderbaarlijk ook dat je die verhalen nu pas hoort, en dat er dus ook nog heel veel onvertelde verhalen zijn. Ik heb heel veel bewondering voor hun werk en de liefde die ze erin hebben gestoken. Winfried Baijens heeft dit ook met zo’n souplesse en betrokkenheid gepresenteerd, echt heel mooi. Het niveau en de toewijding stralen er vanaf.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

KUNSTWERK 2: Lieder ohne Worte van Mendelssohn

Lieder ohne Worte (Duits voor liederen zonder woorden) is een serie pianowerken van componist Felix Mendelssohn Bartholdy, die ontstond over een langere periode tussen 1832 en 1845. Het zijn eigenlijk pianostukken waarin een gezongen melodie op de piano door zichzelf begeleid gespeeld wordt. Er is geen tekst en geen zanger behalve de pianist, en de romantische inslag van het genre laat aan de verbeelding van de luisteraar over wat de inhoud is.

De stukken zijn relatief eenvoudig, en werden al snel tijdens Mendelssohns leven uitgevoerd door diens leerlingen, door amateurpianisten en soms in concerten. Het zijn stukken met sentimenteel-weemoedige inslag, en de meeste stukken staan in de eenvoudigere toonsoorten tot hooguit 4 kruisen of mollen, zodat ook de amateurs zich aan een groot aantal ervan konden wagen.

Hier werk ik heel graag op. Als ik lees, kan ik nog best wel naar lichte popmuziek luisteren, maar als ik werk, leidt dat af. Met deze muziek kom ik in een soort bedding, een trance. Dat is heel prettig. Ik ben meer gaan genieten van klassieke muziek, dat wel. Thuis luisterden we niet naar een bepaalde vorm van muziek, maar er was wel een ding heilig: de operette op zondag voor mijn vader. Het was een heel tolerante vader en een schat van een man, maar op dit punt viel niet te onderhandelen. Het moest en zou de operette zijn en zo stroomde de belcanto het huis binnen. Na tien minuten viel hij dan in slaap, maar zodra we dan de muziek uitzetten, werd hij wakker. Of van zijn eigen gesnurk.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

KUNSTWERK 3: Toneelstuk 'Gelukzoekers op Sumatra'

Het toneelstuk ‘Gelukzoekers op Sumatra’ is gebaseerd op de boeken Koelie en Rubber van Madelon Szekely-Lulofs.

Het voormalig Nederlands-Indië en alles daaromheen is naast WOII een andere fascinatie van Ad. Dit toneelstuk heeft hij recent gezien en wil het daar graag over hebben.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

KUNSTWERK 4: Boekenreeks ‘WOII in Kleur’ van Jakob Lagerweij

Soms is het alsof ze gisteren zijn gemaakt. De foto's in het boek WO2 in kleur brengen de oorlog dichtbij. Jakob Lagerweij gaf de historische gebeurtenissen letterlijk kleur. Het wordt een vierdelige serie. Het eerste deel van WO2 in kleur is net verschenen, komend jaar volgen de andere drie. Elk boek bevat zo'n 160 foto's van de Tweede Wereldoorlog, waaronder ook Zeeuwse beelden. Het bijzondere is dat ze allemaal in kleur zijn. Jakob Lagerweij uit Deventer heeft elke foto digitaal ingekleurd.

Ik ben nooit zo’n voorstander geweest van inkleuren, omdat het ook een beetje voelt als geschiedvervalsing, maar ik ben nu wel om. De oorlog is natuurlijk ook gebeurd in kleur, dus is het ook wel logisch dat zo te laten zien. Jakob Lagerweij weet echt alles, die werkt zo nauwkeurig. Hij weet precies welke kleur uniformen moeten hebben, welke kleur een blikje. Het is heel ingrijpend, het komt zo dichtbij ineens, en dat is ook goed. We zijn nog steeds bezig, elke dag, om het verhaal van de oorlog te vertellen. Ook aan jongeren. Voor hen wordt dat ook veel inzichtelijker en komt het veel dichterbij als ze de beelden in kleur zien. Zwart-wit is voor hen toch iets uit de oudheid, dat blijft niet hangen. Je zag het ook bij de Westerbork-film die deels is ingekleurd, dat grijpt je echt naar de keel.