Panorama Zondag

Het culturele landschap van Norbert ter Hall

Klassiek
Het culturele landschap van Norbert ter Hall

Norbert ter Hall wist al op jonge leeftijd dat hij decors wilde bouwen voor televisie en theater. Bij gebrek aan een goede opleiding daarvoor, stortte hij zich op een studie als grafisch ontwerper aan de Hogeschool voor de Kunsten in Arnhem. Zijn liefde voor de wereld achter de schermen en zijn scherpe blik leidden hem uiteindelijk naar een nieuwe carrière: die van regisseur. Hij maakte series als Waltz, A'dam-E.V.A., Bestseller Boy en 't Schaep met de 5 Pooten en speelfilms als Mi Vida en &ME. Zijn culturele landschap voert ons langs een virtuoos boek, een breekbare rolprent en een bijzondere opvatting van een Fries leenwoord.

Panorama Zondag: het culturele landschap van Norbert ter Hall

KUNSTWERK 1: Stijloefeningen van Raymond Queneau

Stijloefeningen is het meesterwerk van Raymond Queneau. Hij beschrijft in het boek een simpele gebeurtenis op 99 verschillende manieren. Hij hanteert zo veel mogelijk stijlen, waarmee hij laat zien wat andere invalshoeken en andere formuleringen met een verhaal doen.

Norbert beschrijft het boek als zijn bijbel. Daarom heeft hij er ook meerdere exemplaren van. Het laat hem zien dat er niet één manier is om iets te maken of mee te maken. Het herinnert hem eraan dat er meerdere invalshoeken zijn. Niet alleen in een verhaal, maar ook in hoe je in het leven staat. "En ik geef dit boek graag cadeau, ik mag graag het evangelie verkondigen. Dus ik had wat paniek, want het boek was op. Ik heb bij uitgeverij Bezig Bij gesmeekt of ze alsjeblieft een nieuwe uitgave wilden uitbrengen. En dat is gelukt! Ik heb vervolgens meteen 10 exemplaren gekocht, misschien wel de enige 10 die er sindsdien zijn verkocht."

Ik heb het ontdekt op de kunstacademie in Arnhem. Toen ik daar zat, probeerde ik de juiste weg te vinden. Dat is wat je wilt, je bent begonnen aan iets en wilt het goed doen. Dat is dan een enorme fixatie. En toen ontdekte ik dit boek en het gaf me een enorme vrijheid. Ik zag in: ‘ah, er is geen perfectie’.

foto: AFP

Raymond Queneau

KUNSTWERK 2: het werkwoord ‘klunen’

Het is voor mij van een andere schoonheid. Schaatsen is saai, ik heb er niks mee, maar klunen is prachtig. Het drukt een onbeholpenheid uit. In het leven klunen we voortdurend en ik vind het ook ontroerend als mensen dat doen. Want het is onbeholpenheid met een doel. Je wilt schaatsen, maar het lukt even niet, dus wat doe je dan? Dan los je het op, door over matten te lopen. Maar zo gaat het op meer vlakken in het leven. Iets lukt even niet, dan doe je het anders. Dingen gaan zelden perfect, dat is wat het voor mij uitdrukt. Perfectie is ook saai, klunen is het doel in het leven, het zegt heel veel over hoe je dingen aanpakt. Ik ben geen schaatsliefhebber, ik kan het ook helemaal niet, maar klunen lukt me als de beste.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

**KUNSTWERK 3: De film Close van Lukas Dhont**

De film Close laat het verhaal zien van twee dertienjarige jongens. Als kijker volg je de vriendschap die opbloeit tussen Remi en Leo in een zomervakantie. Ze trekken ten strijde tegen verzonnen vijanden, rennen door idyllische bloemenvelden, blijven slapen bij elkaar, soms zelfs in elkaar verstrengeld. Deze vriendschap komt ruw tot een einde wanneer de wereld een label plakt op hun vriendschap: zijn ze soms een koppel?

De film maakte een diepe indruk op Norbert. Het laat hem zien wat je verliest als je ouder wordt, als de fantasie verdwijnt.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Meestal zie je in films een establishing shot, je weet als kijker waar je aan toe bent, je wordt even aan de hand genomen. Maar in deze film is er een totaal gebrek aan establishing. Je belandt als kijker steeds ergens, je bent het overzicht kwijt. En dat is ook heel symbolisch voor het leven, daarin heb je het overzicht ook niet altijd.

KUNSTWERK 4: Het 2e deel (adagio) uit het 1e concert voor viool en orkest van Max Bruch

Het vioolconcert van Bruch bestaat uit drie delen. In het eerste deel is een stijgende, zigeunerachtige melodie te horen die tegenwoordig vaak gebruikt wordt om violen te testen. Het tweede deel is een adagio, vinden velen het mooiste deel van het concert. Het laatste deel is een energiek stuk.

Norbert maakte kennis met deze muziek door zijn oma, van zijn moeders kant. Na haar dood kreeg hij haar volledige collectie. Er komt steeds een beetje bij. Op deze manier maakte hij kennis met het vioolconcert van Bruch.

Bij ons thuis werd niet echt heel veel klassieke muziek gedraaid, we zijn wel cultureel opgegroeid en opgevoed zeg maar. We gingen naar het museum, het theater – dat vond ik toen al helemaal geweldig – maar dit is anders genieten.