Bijgelovige componisten

Het getal 13 wordt al duizenden jaren gezien als een ongeluksgetal. De Romeinen zagen het als een symbool voor de dood, en in de Egyptische kalender was de dertiende maand er één met veel kans op insectenplagen. Ook nu zul je niet vaak een hotelkamer met het nummer 13 tegenkomen, of een dertiende verdieping in een flatgebouw.

Vrijdag de 13e

De Oostenrijks-Amerikaanse componist, muziekleraar en schilder Arnold Schönberg was één van de meest invloedrijke componisten van de 21ste eeuw. Desondanks was hij doodsbang voor het cijfer 13.

Schönberg was geboren op 13 september 1874, en hij geloofde dat dat getal hem ooit fataal zou worden. Hij vermeed het cijfer zoveel mogelijk en weigerde om een kamer te huren op een adres met huisnummer 13.

In zijn vijftiendelige liedcyclus Das Buch der hängenden Gärten besloot hij het dertiende lied aan te duiden met het nummer 12a. Ook bestaat het vermoeden dat Schönberg de titel van zijn opera Moses und Aron opzettelijk verkeerd spelde om te voorkomen dat het uit dertien letters zou bestaan - volgens de Duitse spelling zou de titel eigenlijk Moses und Aaron moeten zijn geweest.

Schönberg werd vooral bekend door zijn toepassing van de twaalftoonstechniek, een compositiemethode waarbij hij gebruik maakte van reeksen waarin alle twaalf tonen uit het octaaf even belangrijk zijn. Twaalf was voor Schönberg het perfecte getal - eentje meer kon alleen maar leiden tot problemen.

Toen Schönberg 65 werd - 5 keer 13 - liet hij voor de zekerheid een extra horoscoop maken. De astroloog stelde hem gerust: het zou een gevaarlijk jaar worden, maar niet fataal.

Hoe zuur was het dat Schönberg uiteindelijk aan zijn einde kwam op... vrijdag de 13e! Op vrijdag 13 juli 1951 had hij de hele dag ziek, angstig en depressief in bed gelegen, hopende dat de ongeluksdag aan hem voorbij zou gaan. Enkele minuten voor middernacht overleed hij, 76 jaar oud. En hoeveel is 7+6 bij elkaar opgeteld? Precies...

Kikkertje

Overigens was Schönberg niet de enige bijgelovige musicus. De Noorse Edvard Grieg durfde pas op te treden als hij een figuurtje van een kikker in zijn zak had, omdat hem dat geluk zou brengen. Tenor Luciano Pavarotti weigerde het podium op te komen zonder witte zakdoek en pianist Glenn Gould wilde tijdens concerten alleen maar op zijn eigen handgemaakte stoel zitten. Dat dat een laag krukje was waardoor hij met zijn neus nét boven het klavier hing, nam hij op de koop toe.

Bronnen: Classic FM, Interlude