26 juni 1971: Montserrat Caballé in de Matinee

Het grote publiek kent haar van ‘Barcelona’, dat ze zong met Queen-frontman en bewonderaar van haar stem Freddy Mercury, onder andere in 1992 bij de Olympische Spelen in die stad. Het nummer had duidelijk hit-potentie en stond in december 2019 nog altijd op de 176ste plaats in de Top2000 van NPO Radio 2. Het Matineepubliek kende Montserrat Caballé (1933-2018) natuurlijk al veel langer. Sinds zij in 1965 in Donizetti’s Lucrezia Borgia in New York had moeten invallen voor Marilyn Horne, was zij wereldvermaard. Oude kranten vermelden al een eerder optreden in Nederland: als Tosca bij de Nederlandse Opera in 1959. Op 26 juni 1971 zong zij haar eerste en enige Matinee op de Vrije Zaterdag: een bel-cantoprogramma in een gezamenlijke productie van de Matinee en het Holland Festival.

Beluister het concert

Omroeporkest
Groot Omroepkoor
Anton Guadagno, dirigent
Montserrat Caballé, sopraan
Ans Rieke, sopraan
Robert Teipe, tenor
Hans Gimbère, bas

Gaetano Donizetti - Ouverture Roberto Devereux
Gaetano Donizetti - Roberto Devereux: Akte III - recitatief + aria, ‘E Sara in questi... Vivi ingrato’
Vincenzo Bellini - Norma: Akte I - ouverture + koor, ‘Norma Viene’ & recitatief + cavatina, ‘Casta diva’ & cabaletta, ‘Ah bello a me ritorno’
Gioachino Rossini - Tancredi: Akte I - recitatief + aria, ‘Oh patria... Di tanti palpiti’
Giuseppe Verdi - Aroldo: Akte II - aria ‘Ah! Dagli scanni eterei’

Het concert is na drie maanden helaas niet meer beschikbaar.

Applaussalvo’s

Het applaus (de Telegraaf repte van “applaussalvo’s”) was er, vooral voor de zangeres. Maar, “zelden zijn in een concertzaal de meningen van het publiek zo verdeeld geweest als bij het recente optreden in het Holland Festival van Montserrat Caballé”, aldus Jan Willem Hofstra in dagblad De Tijd, nog terugblikkend als hij enkele plaatopnames van de zangeres beschrijft: “Over het algemeen vond men haar stem heel mooi, maar, zo zeiden de tegenstrevers, wel koel. (…) Maar degenen met goede oren genoten volop van de superieure vocalisering, de werkelijk grote stijl en de discretie van de diva ten opzichte van de componist.” Verschillende recensenten kozen woorden als afstandelijk, mechanisch en technisch.

Een greep uit de wél positieve geluiden

“De fluwelige glans van haar stem houdt in alle tonen intensiteit.” (Toon Vranken in De tijd)

“Verrukkelijk sonoor ‘metaal’ met een verschroeiend timbre, ietwat te gekruid in luide passages maar buitengewoon verleidelijk in fascinerend gefluisterde hoge tonen en met een donkere dramatische gloed in lagere registers.” (Lex van Delden in Het Parool)

“Wat Caballé hier (‘Casta diva’) presteerde, behoort tot het allerbeste wat je ooit in je leven kunt horen” (Tubantia)

“De stem is heel open en natuurlijk, wat enige ruigheid inhoudt” (W. J. Bennis in Algemeen Dagblad)

Omslag: ANP Kippa