Vassilis Varvaresos speelt Dora Pejacevic

Hij zat in een Parijse bar toen hij voor het eerst over Dora Pejacevic hoorde. Een vriendin noemde haar naam tijdens een discussie over onbekende componisten – vrouwelijke componisten, om precies te zijn – en liet haar Pianoconcert in g mineur aan hem horen. De muziek maakte zo’n indruk op hem dat hij Pejacevic’ muziek dolgraag wilde spelen. Via zijn agent en een aantal tussenpersonen kreeg hij uiteindelijk de partituren per mail in handen. “Ik vond haar muziek zo geweldig dat ik al die extra moeite ervoor over had.”

Dat hij zelfs als pianist zoveel moeite moest doen om überhaupt partituren van haar muziek te vinden, is vreemd, maar past bij een beleving van klassieke muziek waarin steeds wordt teruggegrepen op bewezen successen. Varvaresos verwondert zich over hoe mensen omgaan met de canon van klassieke muziek. “Het draait daarin om een relatief klein aantal componisten en van die componisten spelen we dan weer een beperkt aantal stukken. Als je serieus genomen wil worden moet je Beethoven spelen, en dan vooral zijn laatste drie sonates en van Bach speel je zijn Goldbergvariaties. Scarlatti schreef honderden sonates, maar iedereen speelt nu vooral zijn sonates die Horowitz speelde. Zonde, er is zoveel meer mooie muziek!”

Hij wil dus afwijken van het gebruikelijke repertoire en eens iets nieuws ontdekken, maar het voelt alsof hij zich daarmee per definitie afzet tegen de wereld van de klassieke muziek zoals die nu is. “Van alles wordt tegenwoordig een politiek statement gemaakt”, verzucht Varvaresos. “Tegenover die conservatieve houding die nu vooral heerst, komt een nieuwe generatie in beweging en je móét een kant kiezen: ofwel die van de traditionele cultuur waarin je Bach en Beethoven op het hoogste voetstuk laat staan, of die van de onbekende componisten, vrouwelijke en andere minderheden. Alleen vind ik de muziek van Beethoven nog steeds mooi en wil ik ook de muziek van onbekende componisten kunnen spelen.”

“Sinds ik door de coronacrisis de tijd kreeg om over dit soort dingen na te denken, heb ik besloten dat ik het me allemaal niet meer aantrek. Ik besefte dat ik in het diepst van mijn wezen een artiest ben en dat ik een persoonlijk verhaal te vertellen heb. Dat betekent dat ik zelf wil kiezen wat ik speel en dat ik me niet wil laten leiden door een commercieel belang. Ik leef maar één keer, daar wil ik zelf betekenis aan kunnen geven.”

Vassilis Varvaresos speelt in het Avondconcert van woensdag 28 april werken van Chopin, Liszt en Pejacevic.